معرفی کتاب هخامنشیان فرمانروایان جهان
در گذر زمان، امپراتوریهای قدرتمندی بر پهنهی گیتی ظهور و سقوط کردهاند، اما در میان آنها، سلسلهی هخامنشیان با شکوه و جلال بینظیر خود، همواره در تاریخ ایران باستان میدرخشد. قلمرو این امپراتوری پهناور، از شرق تا هندوستان و از غرب تا یونان و مصر امتداد داشت و مردمانی از نژادها و فرهنگهای مختلف را در زیر پرچم خود متحد کرده بود. کوروش کبیر، بنیانگذار این سلسله، با فتوحات خیرهکنندهی خود، مرزهای ایران را به وسعتی بیسابقه گسترش داد و داریوش بزرگ، با تدبیر و حکمت خود، نظمی مثالزدنی به این امپراتوری عظیم بخشید. تخت جمشید، پایتخت باشکوه هخامنشیان، با عظمت و زیبایی خیرهکنندهی خود، گویای شکوه و جلال این سلسلهی قدرتمند بود.
هنر و معماری هخامنشیان، با ظرافت و زیبایی کمنظیر خود، در تاریخ جهان باستان ماندگار شده است. کتیبههای بیستون، با خطوط میخی، داستانهایی از رشادتها و فتوحات پادشاهان هخامنشی را روایت میکنند. گنجینههای تخت جمشید، با ظرافت و زیبایی بینظیر خود، گویای ذوق و سلیقهی هنرمندان این دوره است.
با وجود عظمت و شکوه بینظیر، سلسلهی هخامنشیان نیز از گزند روزگار در امان نماند و سرانجام با حملهی اسکندر مقدونی، به تاریکی تاریخ پیوست. اما یاد و خاطرهی این سلسلهی قدرتمند، همواره در تاریخ ایران باستان زنده خواهد ماند و به عنوان نمادی از عظمت و اقتدار ایرانیان، در اذهان باقی خواهد ماند.
بخشی از کتاب هخامنشیان فرمانروایان جهان
در دورهی هخامنشیان، ساتراپها به عنوان والیان و حاکمان ایالات مختلف امپراتوری، نقشی کلیدی در اداره و حفظ نظم و امنیت قلمرو پهناور هخامنشیان ایفا میکردند. این افراد که غالباً از خاندانهای اشرافی و نزدیک به شاه بودند، وظایف متعددی را بر عهده داشتند. جمعآوری مالیات، فرماندهی ارتش محلی، قضاوت و حلّ و فصل دعاوی، حفظ نظم و امنیت، و اجرای سیاستهای دولت مرکزی از جمله وظایف ساتراپها بود.
انتخاب ساتراپها با دقت و وسواس فراوان انجام میشد و شاه هخامنشی از وفاداری، لیاقت و کاردانی آنها اطمینان حاصل میکرد. ساتراپها برای اداره امور ساتراپی خود، از دیوانی متشکل از منشیان، خزانهداران، قضات، فرماندهان نظامی و دیگر کارگزاران محلی بهره میبردند.
هر ساتراپی موظف بود که به طور سالانه مالیاتی به دولت مرکزی پرداخت کند. این مالیاتها که غالباً به صورت کالا و محصولاتی مانند گندم، جو، دام و فلزات گرانبها بود، برای تأمین مخارج دولت، ارتش و ساخت و سازهای عمرانی مورد استفاده قرار میگرفت.
ساتراپها در حفظ نظم و امنیت قلمرو خود نیز نقش مهمی داشتند. آنها با استفاده از ارتش محلی و نیروهای گارد ساتراپی، با ناامنیها و شورشهای داخلی مقابله میکردند و از مرزهای ساتراپی در برابر حملات خارجی محافظت میکردند.
به طور کلی، ساتراپها به عنوان بازوان قدرتمند شاه هخامنشی در اداره ایالات مختلف امپراتوری، نقشی حیاتی در حفظ انسجام و ثبات این امپراتوری پهناور ایفا میکردند.