ذهن بی‌خانمان (نوسازی و آگاهی)
پیتر ل. برگر، بریجیت برگر، هانسفرد کلنر

این کتاب برگردان اثری از سه جامعه‌شناس برجسته، پیتر ل. برگر، بریجیت برگر و هانسفرد کلنر است. موضوع اصلی کتاب، بررسی تأثیر فرایند نوسازی و نهادهای مدرن بر آگاهی مدرن، به ویژه در جوامع جهان سوم است. به عبارت دیگر، این کتاب به تحلیل تأثیر دو دسته از فرایندهای نهادی مدرن، به عنوان حاملان اولیه (فناوری، اقتصاد و دیوان‌سالاری مدرن) و حاملان ثانویه (شهرنشینی، آموزش همگانی و ارتباطات جمعی) بر شکل‌گیری آگاهی مدرن می‌پردازد. همچنین، کتاب به بررسی جریان‌های مخالف نوسازی، مانند نوسازی‌ستیزی و نوسازی‌زدایی نیز می‌پردازد. به طور خلاصه، این اثر به تحلیل واکنش‌های ناشی از تغییرات ناشی از نوسازی، چه به صورت نوسازی‌ستیزی بنیادگرایانه در جوامع جهان سوم و چه به صورت نوسازی‌زدایی ضد فرهنگی در جوامع صنعتی پیشرفته، می‌پردازد و عوارضی مانند بیگانگی، بی هنجاری و بی خانمانی ذهنی را در این زمینه بررسی می‌کند.

این کتاب با تمرکز بر ابعاد فرهنگی مدرنیته، تلاش می‌کند تا با استفاده از ابزارهای جامعه‌شناسی شناختی و پدیدارشناسی، به بررسی آگاهی و تجربه افراد در جوامع مدرن بپردازد. به جای تمرکز بر ساختارهای کلان اجتماعی، این کتاب به تجربیات فردی و تعاملات روزمره توجه کرده است. کتاب پس از مقدمه‌ای که به معرفی مسئله مدرنیته و جامعه‌شناسی شناختی می‌پردازد، به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود. بخش اول به بررسی مفهوم آگاهی مدرن و تأثیر عواملی مانند فناوری، دیوان‌سالاری و تغییرات اجتماعی بر آن می‌پردازد. بخش دوم به موضوع نوسازی و تغییرات ناشی از آن در جوامع مختلف می‌پردازد و بخش سوم به جریان‌های مخالف نوسازی و انتقادات از مدرنیته اختصاص دارد. در نهایت، کتاب با ارائه نتیجه‌گیری و یادداشت‌های نویسندگان به پایان می‌رسد.

در کل، کتاب ذهن بی‌خانمان، اثری ارزشمند است که به ما کمک می‌کند تا تغییرات عمیقی که در جوامع مدرن رخ داده‌اند را بهتر درک کنیم و به چالش‌های ناشی از این تغییرات بیندیشیم. این کتاب برای دانشجویانی که در رشته‌های جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی و علوم سیاسی تحصیل می‌کنند، منبعی ارزشمند است.

هانسفرید کلنر