دویدن در میدان تاریک مین
مصطفی مستور
مصطفی مستور نویسنده، مترجم و پژوهشگر ایرانی است که در زمینههای داستان کوتاه، رمان و نمایشنامه فعالیت میکند. او به عنوان یکی از برجستهترین داستاننویسان نسل دههی شصت شناخته میشود و آثارش به دلیل زبان قوی، شخصیتپردازیهای عمیق و پرداخت دقیق به مسائل اجتماعی و انسانی مورد تحسین منتقدان و مخاطبان قرار گرفته است.
دویدن در میدان تاریک مین، تنها نمایشنامهی مصطفی مستور، نویسندهی نامآشنا و پرطرفدار ایرانی، است که در سال ۱۳۸۶ منتشر شد. این نمایشنامهی کوتاه در چهار پرده، روایتگر داستانی در فضایی مبهم و گاه مبهم، شبیه به آسایشگاه، است.
در این مکان، عشق و هرگونه تماس با جنس مخالف ممنوع و جرم محسوب میشود. داستان حول محور یکی از ساکنین این مکان میچرخد که در مرخصی خود مرتکب این جرم شده و حال با پروندهای قطور و بازجوییهای سخت روبرو است.
مهمترین مضامین کتاب:
عشق و ممنوعیت: عشق، عنصر محوری داستان، در تقابل با قوانین خشک و بیرحمانهی حاکم بر این مکان قرار میگیرد و شخصیتها را در چالش و کشمکش درونی عمیقی فرو میبرد.
اختیار و آزادی: تاثیر قوانین و محدودیتها بر قدرت انتخاب و ارادهی انسان، از دیگر مضامین قابل تأمل کتاب است. شخصیتها در شرایطی قرار میگیرند که گویی اختیار و آزادی واقعی خود را از دست دادهاند.
شکنجه و خشونت: بازجوییهای بیرحمانه و اعمال خشونت علیه شخصیتها، فضایی از ترس و وحشت را در داستان حاکم میکند و به ظلم و ستم موجود در جامعهای دیکتاتوری اشاره دارد.
معنای زندگی: در خلال روایت داستان، شخصیتها به دنبال یافتن معنایی برای زندگی در شرایطی طاقتفرسا و غیرانسانی هستند.
لحن کتاب تلخ، گزنده و انتقادی است و فضای سنگین آن، بازتابی از شرایط حاکم بر داستان است.استفاده از زبان نمادین و استعاری، عمق و لایههای مختلفی به داستان میبخشد و خواننده را به تأمل در مفاهیم عمیقتر ترغیب میکند.دیالوگها قوی و روان هستند و به خوبی شخصیتها و روابط آنها را به تصویر میکشند.
در مجموع، دویدن در میدان تاریک مین اثری قدرتمند و تأثیرگذار است که تصویری تکاندهنده از ظلم، ستم، عشق ممنوع و جستجوی هویت در شرایطی غیرانسانی ارائه میدهد. این نمایشنامه به دلیل پرداخت عمیق به مفاهیم فلسفی و اجتماعی و همچنین زبان قوی و گیرای خود، اثری ماندگار در ادبیات نمایشی ایران به شمار میرود.