ماهی مست، مجموعه شعری از اورهان ولی، شاعر برجسته ترک، است که در سال 1945 منتشر شد. این کتاب به عنوان یکی از مهمترین آثار شعر نو ترکی شناخته میشود و به دلیل لحن طنزآمیز، تصاویر سورئال و جسارت در بیان احساسات و اندیشهها، مورد تحسین منتقدان و خوانندگان قرار گرفته است.
موضوعات و مضامین:
· عشق و تنهایی: "ماهی مست" سرشار از اشعار عاشقانه است که به بررسی زوایای مختلف عشق، از جمله شور و اشتیاق، درد و رنج و تنهایی میپردازد.
· مرگ و نیستی: مرور مضمون مرگ و نیستی از دیگر مضامین برجسته این کتاب است. ولی با لحنی طنزآمیز و گاه گزنده به این موضوع میپردازد و سعی میکند ترس از مرگ را از بین ببرد.
· جامعه و سیاست: "ماهی مست" به نقد جامعه و سیاست نیز میپردازد. ولی با لحنی کنایهآمیز و گاه هجوآمیز، نابسامانیهای اجتماعی و سیاسی زمان خود را به تصویر میکشد.
سبک و سیاق:
· شعر نو: "ماهی مست" به عنوان یکی از نمونههای برجسته شعر نو ترکی شناخته میشود. ولی در این کتاب از قافیه و ردیف به طور سنتی استفاده نمیکند و به جای آن، از ریتم و تصاویر شاعرانه برای خلق زیبایی و تأثیرگذاری در شعر خود بهره میبرد.
· طنز و طعنه: لحن طنزآمیز و گاه گزنده از ویژگیهای بارز شعر ولی در "ماهی مست" است. او از طنز برای بیان انتقادات خود از جامعه و سیاست و همچنین برای به چالش کشیدن باورها و سنتهای رایج استفاده میکند.
· سورئالیسم: استفاده از تصاویر سورئال و غیرعادی از دیگر ویژگیهای بارز شعر ولی در "ماهی مست" است. او از این تصاویر برای خلق فضایی وهمآلود و شاعرانه و همچنین برای بیان مفاهیم پیچیده و عمیق استفاده میکند.
نمونه ای از اشعار کتاب:
کی به آرامش میرسیم؟
میگی اگه جنگ تموم بشه
اگه دیگه گشنهمون نشه
اگه دیگه خسته نشیم
اگه شاشمون نگیره ...
خب یه دفعه بگو وقتی مردیم دیگه!