کتاب "حکمت، معرفت و سیاست در ایران" نوشته مهدی فدایی مهربانی، به بررسی نسبت بین سیاست، حکمت و معرفت در ایران از دوره مکتب اصفهان تا عصر حاضر می‌پردازد.
نویسنده در این کتاب با نقد دیدگاه غالب که سیاست را ذیل حکمت عملی در فلسفه مشایی می‌داند، به سراغ متون عرفانی و اشراقی رفته و نشان می‌دهد که در این متون نیز اندیشه‌های سیاسی عمیقی وجود دارد که غالباً نادیده انگاشته شده‌اند. فدایی مهربانی با بررسی صدها رساله از نویسندگان مختلف، استدلال می‌کند که فاصله‌گیری نویسندگان ایرانی از اندیشه‌های سیاسی یونانی نه به دلیل غفلت، بلکه به دلیل ضرورت‌های تاریخی بوده است.
او همچنین به این نکته می‌پردازد که در طول تاریخ اسلام، دین و سیاست یا عرفان و سیاست همواره در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر بوده‌اند و بسیاری از حکومت‌ها بر پایه دیانت به اداره امور می‌پرداخته‌اند.
برخی از پرسش‌های کلیدی که در این کتاب مطرح می‌شوند عبارتند از:
- ماهیت سیاست چیست؟
- آیا سیاست یک فن است یا یک هنر یا دانش؟
- آیا سیاست می‌تواند متعلق فلسفه و حکمت قرار گیرد؟
- نسبت دین و سیاست یا عرفان و سیاست چیست؟
- اندیشه سیاسی عرفانی در ایران در دوره مکتب اصفهان تا عصر حاضر چه ویژگی‌هایی دارد؟
"حکمت، معرفت و سیاست در ایران" کتابی ارزشمند برای پژوهشگران تاریخ اندیشه ایران، به ویژه در حوزه اندیشه سیاسی، است. این کتاب با رویکردی انتقادی و نگاهی عمیق به متون مختلف، تصویری نو از اندیشه سیاسی در ایران ارائه می‌دهد.
