"خاطراتی از سازمان افسران حزب توده ایران"
نویسنده: مرتضی زربخت
مرتضی زربخت، نویسنده کتاب "خاطراتی از سازمان افسران حزب توده ایران"، چهره‌ای نام‌آشنا، است. این کتاب حاوی خاطرات مرتضی زربخت از دوران کودکی، تحصیل، خدمت در ارتش، و محتوای سیاسی در حزب توده ایران، زندان و تبعید است. و به فعالیت‌های یکی از اعضای برجسته حزب توده ایران می‌پردازد. زربخت در این کتاب تجربیات و مشاهدات خود را از رویدادهای مختلف تاریخی ایران را بیان می‌کند. این کتاب توسط انتشارات ققنوس به چاپ رسیده است.
درباره نویسنده:
مرتضی زربخت، در سال ۱۳۰۰ در تهران متولد شد. او افسر نیروی هوایی و از اعضای سازمان افسری حزب توده ایران بود. وی پس از گذراندن تحصیلات خود در دانشکده افسری نیروی هوایی، به فعالیت‌های سیاسی روی آورد و به حزب توده ایران پیوست. و پس از کودتای ۲۸ مرداد، به مبارزات خود علیه رژیم پهلوی ادامه داد و در این راه، سختی‌های بسیاری را متحمل شد.
زربخت سال‌ها در زندان‌های مختلف رژیم پهلوی به سر برد و پس از آزادی از زندان، به فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود ادامه داد. یکی دیگر از آثار این نویسنده "از کردستان عراق تا آن سوی رود ارس" می‌باشد.
ویژگی‌های کتاب:
- گزارش صادقانه از تجربه شخصی: کتاب به صورت خود زندگینامه‌ای و از دیدگاه شخصی نویسنده نوشته شده است. زربخت در آن تمام جزئیات تجربیات خود از فعالیت‌های نظامی، سیاسی و تبعید را با صداقتی شفاف بیان می‌کند. او به شیوه‌ای بی‌پرده و صمیمی به تحلیل وضعیت‌های دشوار سیاسی و اجتماعی دوران خود می‌پردازد.
- ترکیب تاریخ‌نگاری و روایت شخصی: این اثر نه‌تنها خاطرات فردی یک عضو سازمان حزب توده است، بلکه به نوعی تاریخ‌نگاری سیاسی نیز محسوب می‌شود. نویسنده در خلال خاطراتش، جزئیات دقیق و مستند از تاریخ حزب توده، فعالیت‌های داخلی آن، وقایع اجتماعی و سیاسی ایران در نیمه قرن بیستم را ارائه می‌دهد.
- نقد و بررسی سیاست‌های حزب توده: در کتاب، زربخت به طور دقیق به نقد سیاست‌ها و ایدئولوژی‌های حزب توده می‌پردازد. او با در نظر گرفتن تجارب عملی خود در درون سازمان، تحلیل‌های سیاسی مهمی ارائه می‌دهد و شکاف‌های موجود در حزب و مشکلات استراتژیک آن را بازگو می‌کند.
- توصیف لحظات دشوار زندان و تبعید: یکی از ویژگی‌های برجسته این کتاب، توصیف سختی‌ها و رنج‌های نویسنده در زندان‌های عراق و ایران است. زربخت به شیوه‌ای مستند و غم‌انگیز از شرایط زندان، شکنجه‌ها و تبعیدهایی که تجربه کرده، سخن می‌گوید. این بخش از کتاب گویای روحیه مقاومت و سخت‌کوشی نویسنده است.
- انعکاس تحولات اجتماعی ایران: کتاب به نوعی یک گواهی تاریخی است از تحولات اجتماعی و سیاسی ایران در دوران معاصر، از جمله قیام‌ها، کودتاها، حرکت‌های سیاسی و اجتماعی و تغییرات کلیدی در جامعه ایرانی. نویسنده از زاویه‌ای خاص به این تحولات نگاه می‌کند و تاثیرات آن‌ها بر زندگی فردی و سیاسی خود را تجزیه و تحلیل می‌کند.
محتوای کتاب:
کتاب حاضر، بیان گوشه‌هایی از تاریخ میهن ما از دوره رضا شاه تا انقلاب ١٣٥٧ می‌باشد. مولف به سهم خود کوشیده است رویدادها وتحولات سیاسی واجتماعی راکه درساختن آن نقش داشته یا شاهد آ‌ها بوده است توضیح دهد. این خاطرات در آبان ماه ١٣٧٤ درگفتگو با حمید احمدی درچارچوب "طرح تاریخ شفاهی چپ ایران" دربرلین شکل گرفته است و مرتضی زربخت تلاش کرده تا در بیان رویدادها از منظر امروز به گذشته نگاه نکند و نگرش و دیدگاه جدید خود را درآن دخالت ندهد.
مخاطبان کتاب:
این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران، به ویژه تاریخچه حزب توده ایران و سازمان افسری آن، و همچنین برای کسانی که به دنبال شناخت بیشتر از زندگی و فعالیت‌های مرتضی زربخت هستند، می‌تواند مفید باشد.
کتاب "خاطراتی از سازمان افسران حزب توده ایران" اثری ارزشمند و خواندنی است که به خواننده کمک می‌کند تا با بخشی از تاریخ معاصر ایران از زبان یکی از شاهدان عینی آن آشنا شود.