مجموعه داستان "ترس و لرز" اثر غلامحسین ساعدی است. این اثر، آینه‌ای تمام‌نما از عقاید، آداب و رسوم و ترس‌های مردمی است که در سایه‌ی فقر، بیماری و خرافه روزگار می‌گذرانند.
شروع داستان از مضیفی متروک و خالی آغاز می‌شود و در داستان آخر با چرخشی ماهرانه به همان نقطه بازمی‌گردد. مضیف در طول داستان از غذاهایی پر می‌شود که غریبه‌ها به ارمغان آورده‌اند و در اختیار اهالی گرسنه‌ی آبادی قرار می‌دهند. اما زمانی که مردم از این غذاها فربه می‌شوند، غریبه‌ها ناگهان ناپدید می‌شوند و مردمی را که دیگر توان و تاب کار کردن ندارند، به حال خود رها می‌کنند.
"ترس و لرز" در عین واقع‌گرایی و فضاسازی حقیقی، از ساختارهای مبهم و پر رمز و رازی برخوردار است. این ابهام و پیچیدگی، بر وحشت و فضای دلهره‌آور داستان‌ها می‌افزاید و مهارت ساعدی در خلق "رئالیسم جادویی" را به رخ می‌کشد.
در پس‌زمینه‌ی این مجموعه داستان، نحوه‌ی واکنش شخصیت‌ها و حالات روانی آن‌ها در برابر عوامل بیگانه به چشم می‌آید. در اکثر موارد، این شخصیت‌ها منفعل هستند و منتظر می‌مانند تا ببینند چه بر سرشان خواهد آمد. ساعدی با تکیه بر جنبه‌ی روانشناسی این شخصیت‌ها، مسیر انفعال و تباهی آن‌ها را به تصویر می‌کشد.
کتاب "ترس و لرز" با نثری روان و لحنی طنزآمیز، تصویری تلخ و گزنده از جامعه‌ای گرفتار در تارهای ترس و بی‌عملی ارائه می‌دهد. ساعدی با ظرافتی مثال‌زدنی، نقدی اجتماعی را در قالب داستان‌های کوتاه خود به مخاطب عرضه می‌کند و او را به تأمل در وضعیت انسان معاصر وا می‌دارد.
