برداشت دوم
عدنیه شبلی
کتاب «برداشت دوم» رمانی معاصر فلسطینی است که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد و در سال ۲۰۲۰ به انگلیسی ترجمه شد. این کتاب با تمرکز بر جنایتی فراموش‌شده در سال ۱۹۴۹، به واقعیت تلخ اشغال فلسطین می‌پردازد. داستان کتاب درباره دو زن است که در زمان‌ها و مکان‌های مختلف زندگی می‌کنند، اما به شکلی باورنکردنی به یکدیگر مرتبط می‌شوند.
یک زن فلسطینی جوان در زمان حال به دنبال کشف حقیقت درباره جنایتی جنگی در سال ۱۹۴۹ است و در این راه با زنی روبه‌رو می‌شود که شاهد آن جنایت بوده است. این رمان به تلاش این دو زن برای کشف حقیقت و مواجهه با گذشته می‌پردازد و به گفته برخی، کتابی است که پس از خواندن آن به سختی می‌توان آن را فراموش کرد.
«برداشت دوم» داستان دو زن را در زمان‌ها و مکان‌های مختلف روایت می‌کند: سربازی اسرائیلی که در سال ۱۹۴۹ در جریان پاکسازی فلسطینیان مرتکب جنایت می‌شود و زنی فلسطینی که سال‌ها بعد به دنبال کشف حقیقت آن جنایت است.
عدنیه شبلی با ظرافت داستان این دو زن را به هم پیوند می‌زند و تأثیرات جنگ و خشونت را بر زندگی انسان‌ها، به ویژه زنان، به تصویر می‌کشد. زبان شاعرانه و تصاویر زنده کتاب، خواننده را در داستان غرق می‌کند و او را به تفکر درباره عدالت، حافظه و هویت وامی‌دارد.
درباره نویسنده:
عدنیه شبلی، نویسنده و مقاله‌نویس فلسطینی متولد سال ۱۹۷۴، دکترای خود را در رشته رسانه و مطالعات فرهنگی از دانشگاه شرق لندن دریافت کرده است. او علاوه بر تدریس در دانشگاه ناتینگهام، از سال ۲۰۱۳ به عنوان استاد پاره‌وقت در دانشگاه بیرزیت فلسطین مشغول به کار بوده است. شبلی به زبان های عربی، انگلیسی، عبری، فرانسوی، کره ای و آلمانی صحبت می کند و بین اورشلیم و برلین زندگی می کند.
دو رمان نخست او، «لمس» و «همه به یک اندازه جدا مانده از عشقیم» در سال ۲۰۱۲ به انگلیسی منتشر شدند. او در سال های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۴ برنده جایزه نویسندگان جوان از بنیاد عبدالمحسن القطان شد. رمان «برداشت دوم» او نیز مورد تحسین منتقدان قرار گرفته و جوایز متعددی را از آن خود کرده است. با این حال، اهدای جایزه لیبراتور به شبلی برای این داستان در نمایشگاه کتاب فرانکفورت ۲۰۲۳، به دلیل حمله حماس به اسرائیل لغو شد.
ویژگی‌های کتاب:
- موضوع حساس و مهم اشغال فلسطین و جنایات جنگی رخ‌داده در آن
- روایت غیرخطی
- شخصیت‌پردازی قوی
- زبان شاعرانه
محتوای کتاب:
رمان «برداشت دوم» داستان دو زن را در دو زمان مختلف روایت می‌کند. زن اول، سربازی اسرائیلی است که در سال ۱۹۴۹ در جریان پاکسازی و کشتار فلسطینیان، مرتکب جنایتی هولناک می‌شود. زن دوم، زنی فلسطینی است که سال‌ها بعد، در زمان حال، به دنبال کشف حقیقت ماجرای آن جنایت است. او نوه همان دختربچه‌ای است که در سال ۱۹۴۹ به قتل رسیده و تلاش می‌کند تا هویت و سرنوشت او را مشخص کند.
داستان این دو زن به شکلی هنرمندانه توسط عدنیه شبلی به هم پیوند می‌خورد. خواننده در طول رمان، شاهد تلاش این دو زن برای مواجهه با گذشته و کشف حقیقت است. شبلی با استفاده از زبانی شاعرانه و تصاویری زنده، تأثیرات جنگ و خشونت را بر زندگی انسان‌ها، به‌ویژه زن‌ها، به تصویر می‌کشد. مهم‌ترین مضامین کتاب عبارت‌اند از: حافظه و فراموشی، هویت و عدالت.
درمجموع، «برداشت دوم» رمانی تکان‌دهنده و تأثیرگذار است که خواننده را به تفکر درباره مسائل مهمی مانند جنگ، خشونت، حافظه، هویت و عدالت وامی‌دارد. این کتاب به دلیل پرداختن به موضوعی مهم و حساس، روایت جذاب و شخصیت‌پردازی قوی، مورد توجه بسیاری از منتقدان و خوانندگان قرار گرفته است.