نغمه ثمینی

نغمه ثمینی، متولد 15 خرداد 1352، یک چهره ی فرهنگی برجسته در ایران است که در عرصه های مختلفی از جمله فیلم‌نامه‌نویسی، نمایشنامه‌نویسی، نویسندگی، نقد سینما، روزنامه‌نگاری و تدریس دانشگاهی فعالیت می‌کند.

ثمینی که در دانشگاه تهران در رشته ی ادبیات نمایشی در مقطع کارشناسی و سینما در مقطع کارشناسی ارشد و در دانشگاه تربیت مدرس در رشته ی پژوهش هنر در مقطع دکترا تحصیل کرده است، سابقه ی نویسندگی در نشریات معتبری مانند ماهنامه سینمایی فیلم و زنان را نیز در کارنامه خود دارد.

علاوه بر فعالیت های نوشتاری، ثمینی سال ها در دانشکده هنرهای زیبای تهران به تدریس دروس مختلف پرداخته و شاگردان بسیاری را در این زمینه تربیت کرده است.

در سال ۲۰۱۹، ثمینی به همراه پارمیدا ضیایی، طراح صحنه و رقصنده ایرانی، کمپانی تئاتر «صدا» را در سیاتل آمریکا تأسیس کرد. هدف این گروه معرفی تئاتر ایران به مخاطبان آمریکایی، رساندن صدای مهاجران دور از وطن و اشتراک‌گذاری تجربیات با تماشاگران غیرفارسی‌زبان بود.

فعالیت کمپانی صدا با برگزاری یک کارگاه آموزشی آغاز شد. پس از آن، نمایش‌هایی به صورت آنلاین (به دلیل شیوع ویروس کرونا) اجرا و کارگاه‌هایی برگزار شد. نخستین اجرای زنده این گروه با نام «مستانه: تاریخ فراموشان» به روی صحنه رفت.

فیلم مستند جادونویس به کارگردانی آریان رضائی به زندگی تئاتری نغمه ثمینی می‌پردازد. این فیلم از آذر ماه ۱۴۰۰ از طریق سایت هاشور اکران آنلاین شده‌است.

نغمه ثمینی فعالیت خود را در عرصه نمایشنامه‌نویسی تئاتر ایران از سال ۱۳۷۱ آغاز کرد. او تاکنون نمایشنامه‌های متعدد و موفقی را به نگارش درآورده است.

نمایش‌نامه: 

·        «شکلک»

·         «خواب در فنجان خالی»

·         «تلخ‌ بازی قمر در عقرب»

·         «متولد هزار و سیصد و شصت و یک» 

·         «اسب‌های آسمان خاکستر می‌بارند» 

·        «افسون معبد سوخته»

·        «رازها و دروغ‌ها»

·         «خانه»

·        «رویای نیمه شب پاییز»

·         «اینجا کجاست؟»

·         «هیولاخوانی»

·         «سه جلسه تراپی و یک مهمانی»

·         «پالتوی پشمی قرمز»

·         «زبان تمشک‌های وحشی» 

·         «چهار دقیقه و همان چهار دقیقه»

فیلم شناسی:

سریال تلویزیونی:

·        لحظه قاصدک

·        چوپان دروغگو

·        سه زن

فیلم بلند:

·        خون بازی

·        حیران

·        طعم شیرین خیال

·        پولاریس

·        ستاره قطبی

·        مهمانخانه ماه نو

مجموعه نمایش خانگی:

·        شهرزاد

کتاب شناسی:

·        خ‍ال‍ه ادی‍س‍ه و ت‍ل‍خ‌ب‍ازی ق‍م‍ر در ع‍ق‍رب: دو ن‍م‍ای‍ش‍ن‍ام‍ه‌. ت‍ه‍ران: روش‍ن‍گ‍ران و م‍طال‍ع‍ات زن‍ان، ۱۳۷۷.  

·        دام‍ن گ‍ل‍ی‌. با ت‍ص‍وی‍رگ‍ری پ‍ی‍ام ف‍روت‍ن. تهران: ف‍رگ‍ام‏‫، ۱۳۷۷.  

·        رازه‍ا و دروغ‌ه‍ا. ت‍ه‍ران: آت‍ن‍ا، ۱۳۸۱.  

·        کتاب عشق و شعبده: پژوهشی در هزار و یک شب. تهران: نشر مرکز‏‫، ۱۳۷۹.

·        ث‍م‍ی‍ن‍ی، نغمه و حمیدرضا آذرنگ. ب‍رگ‍زیده آث‍ار ن‍وزده‍م‍ی‍ن ج‍ش‍ن‍واره ب‍ی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‍ی ت‍ئ‍ات‍ر ف‍ج‍ر. ت‍ه‍ران: ن‍م‍ای‍ش (ان‍ج‍م‍ن ن‍م‍ای‍ش)، ۱۳۸۰.  

·        ش‍ک‍ل‍ک: نمایشنامه همراه دو نقد و دو مصاحبه. ت‍ه‍ران: ن‍ش‍ر ن‍ی‏‫، ۱۳۸۵.  

·        تماشاخانهٔ اساطیر: اسطوره و کهن‌نمونه در ادبیات نمایشی ایران. تهران: نشر نی. ۱۳۸۶. 

·        اسب‌های آسمان خاکستر می‌بارند. مترجم فرانسوی تینوش نظم‌جو. تهران: نشر نی‏‫، ۱۳۸۸.  

·        بدون خداحافظی. ‏‫‏تهران: حوا، ‏‫‏۱۳۸۸.  

·        بهزاد، مهدی و نغمه ثمینی. افسانهٔ پادشاه و ریاضیدان: بی‌نهایت معما. تهران: دیبایه‏‫، ۱۳۸۹.  

·        در حضور دیگران: مجموعه نقدها و مقالات دربارهٔ سینما، تئاتر، ادبیات. تهران: منظومه خرد‏‫، ۱۳۸۹.  

·        متولد هزار و سیصد و شصت و یک. تهران: افراز، ‏‫‏۱۳۸۹.  

·        خواب در فنجان خالی. تهران: نشر نی‏‫‏، ۱۳۹۰.  

·        خانه: نمایشنامه برای سه اتاق و یک پشت‌بام. تهران: نشر نی، ‏‫‏۱۳۹۳.  

·        ثمینی، نغمه و محمد رضایی‌راد. بر اساس دوشس ملفی. تهران: بیدگل‏‫، ۱۳۹۵.  

·        نگاه‌مان می‌کنند. تهران: افراز‏‫، ‏‫۱۳۹۵.  

·        هیولاخوانی. تهران: افراز، ۱۳۹۶.  

·        زبان تمشک‌های وحشی. تهران: نشر نی، ‏‫۱۳۹۷.  

·        جنگ‌ها و بدن‌ها: نشانه تن در فرهنگ و سینمای پساجنگ ژاپن ۱۹۴۵–۱۹۶۵. تهران: نشر نی‏‫، ۱۳۹۷.  

·        من سندبادم تو مسافر: ناسفرنامه‌ها. تهران: نشر فنجان، 1401. شابک 1-4-97992-622-978

ترجمه‌ها:
·        پ‍ن‍ج ف‍ی‍ل‍م‍ن‍ام‍ه: ک‍ودک‍ی ای‍وان، س‍ولاری‍س، اس‍ت‍اک‍ر، ن‍وس‍ت‍ال‍گ‍ی‍ا، ای‍ث‍ار. ت‍رج‍م‍هٔ م‍ج‍ی‍د اس‍لام‍ی، نغمه ثمینی [و دی‍گ‍ران]. ت‍ه‍ران: ن‍ش‍ر ن‍ی‏‫‏، ۱۳۸۲.  

·        م‍ک ک‍ال‍و، ک‍ری‍س‍ت‍وف‍ر. ت‍ئ‍ات‍ر و اروپ‍ا. ت‍ه‍ران: ق‍طره، ۱۳۸۳.

·        ه‍اوپ‍ت‍م‍ان، گ‍ره‍ارت. بافندگان. تهران: نشر قطره‏‫‏، ۱۳۹۰.  

جوایز و افتخارات:

·        برندهٔ بهترین کتاب بخش نقد ادبی دوره دوم جایزه ادبی جلال آل احمد برای کتاب تماشاخانه اساطیر

·        برنده بیست و هفتمین دورهٔ جایزهٔ کتاب سال جمهوری اسلامی برای کتاب تماشاخانهٔ اساطیر