ابوریحان محمد بن احمد بیرونی، دانشمند برجسته ایرانی، در سال ۳۶۲ هجری قمری در خوارزم (ازبکستان کنونی) متولد شد. او در طول زندگی پربار خود در زمینه‌های مختلف علمی از جمله ریاضیات، نجوم، هندشناسی، تاریخ، جغرافیا، زمین‌شناسی، گیاه‌شناسی، داروشناسی و انسان‌شناسی به اکتشافات و دستاوردهای چشمگیری دست یافت.یکی از مهم‌ترین دستاوردهای او این است که با استفاده از روشی ابتکاری، شعاع زمین را با دقت قابل توجهی محاسبه کرد.
کتاب "ابوریحان بیرونی" نوشته پرویز اذکایی، شرح حال و بررسی افکار و آراء این دانشمند بزرگ ایرانی است. این کتاب به طور جامع به زندگی، آثار و اندیشه های بیرونی در زمینه های مختلف علمی و فلسفی می‌پردازد. به این صورت که ابتدا شرح حال مختصری از ابوربحان بیرونی داده می‌شود و فهرست آثارش نام برده می‌شود. در فصل های بعد نویسنده سعی می‌کند تصویری از ابعاد شخصیت بیرونی ارائه دهد، بعد سراغ روش‌های ابن دانشمند در پژوهش و علم می‌رود. سپس دانش‌هایی که بیرونی در آن‌ها سرآمد بوده را در چند دسته بررسی می‌کند: ریاضیات، نجوم، جغرافیا و دانش‌های طبیعی. به بررسی نظرهای کلامی و آرا فلسفی او می‌پردازد. از اهمیت محاسبات ریاضی و تقویمی بیرونی در پژوهش های تاریخی می‌گوید. به توانمدی‌های او در دانش‌های اجتماعی اشاره می‌کند و در نهایت شرح می‌دهد که این فیلسوف و دانشمند بزرگ زبان‌های زیادی می دانسته از جمله خوارزمی، عربی، یونانی و حتی سانسکریت که در علم آموزی او بسیار تأثیر گذار بوده است. این کتاب علی رغم نثر دشوار و تخصصی‌اش میتواند اطلاعات دقیقی از ابوریحان بیرونی و آثارش در اختیار خوانندگان بگذارد.