کتاب "مقدمه‌ای بر فرایندهای ساخت در مقیاس میکرو و نانو" به قلم دکتر جواد اکبری، به معرفی و بررسی جامع فرایندهای ساخت در ابعاد میکرو و نانو می‌پردازد. این کتاب با زبانی ساده و قابل فهم، مفاهیم پایه و اصول اساسی این حوزه را به خواننده ارائه می‌دهد.
فرایند ساخت در مقیاس نانو به مجموعه‌ای از روش‌ها و تکنیک‌ها برای ساخت مواد، دستگاه‌ها و سامانه‌ها در ابعاد نانومتری (یک میلیاردم متر) اطلاق می‌شود. این فرایندها با دستکاری اتم‌ها و مولکول‌ها در سطح نانومتری، امکان ساخت نانوساختارهایی با خواص و عملکردهای منحصر به فرد را فراهم می‌کنند.
برخی از روش‌های متداول فرایند ساخت در مقیاس نانو:
· رسوب: در این روش، مواد از فاز بخار یا مایع بر روی یک بستر رسوب داده می‌شوند.
· حکاکی: در این روش، مواد از روی یک بستر با استفاده از روش‌های شیمیایی یا فیزیکی برداشته می‌شوند.
· لیتوگرافی: در این روش، از نور یا پرتوهای دیگر برای ایجاد الگوهای نانومتری بر روی یک بستر استفاده می‌شود.
· مونتاژ: در این روش، اجزای نانومتری به یکدیگر متصل می‌شوند تا نانوساختارهای پیچیده‌تر را تشکیل دهند.
· رشد: در این روش، نانوساختارها از طریق فرآیندهای شیمیایی یا فیزیکی رشد داده می‌شوند.
کاربردهای فرایند ساخت در مقیاس نانو:
· الکترونیک: ساخت نانوترانزیستورها، نانوسیم‌ها و سایر اجزای نانوالکترونیکی
· پزشکی: ساخت نانوداروها، نانوحامل‌ها و نانوسنسورها برای تشخیص و درمان بیماری‌ها
· انرژی: ساخت نانوسلول‌های خورشیدی، نانوباتری‌ها و سایر منابع انرژی پاک
· محیط زیست: ساخت نانوذرات و نانوساختارها برای تصفیه آب و هوا، پاکسازی آلودگی‌ها و
برخی از سرفصل‌های کتاب:
· مقدمه‌ای بر فناوری میکرو و نانو
· فرایندهای رسوب
· فرایندهای لیتوگرافی
· فرایندهای حکاکی
· فرایندهای مونتاژ
· فرایندهای رشد
· کاربردهای فناوری میکرو و نانو
مخاطب: دانشجویان رشته‌های مهندسی مکانیک، مواد، شیمی، فیزیک و سایر رشته‌های مرتبط
با وجود چالش‌های موجود، فرایند ساخت در مقیاس نانو به عنوان یکی از مهم‌ترین فناوری‌های قرن بیست و یکم شناخته می‌شود.