ظلمت شب یلدا
امین فقیری
کتاب «ظلمت شب یلدا» نوشتهٔ امین فقیری، نویسنده، نمایشنامه‌نویس و منتقد ادبی ایرانی است که نزدیک به نیم قرن در عرصهٔ ادبیات فعالیت دارد. این رمان عاشقانه در بستر تاریخی قرن دهم هجری روایت می‌شود و داستانی از عشق و زندگی در آن دوران را به تصویر می‌کشد.
درباره نویسنده:
امین فقیری در ۳۰ آذر ۱۳۲۲ در شیراز متولد شد و در خانواده‌ای فرهنگی رشد یافت. او برادر ابوالقاسم فقیری، فارس‌شناس معروف ایرانی است. فقیری در دوران جوانی به‌عنوان سپاهی دانش به روستاهای محروم رفت و زندگی سخت روستاییان را از نزدیک مشاهده کرد. این تجربیات او را ترغیب کرد تا نخستین مجموعه داستانی خود را با نام «دهکده پرملال» در سن ۲۳ سالگی منتشر کند. فقیری همراه با محمود دولت‌آبادی در سال ۱۳۷۶ برندهٔ لوح زرین بهترین نویسندهٔ بیست سال داستان‌نویسی ایران شد. از دیگر آثار امین فقیری می‌توان به «آب ناز»، «اسب‌هایی که با من نامهربان بودند»، و «من و محمدفری» اشاره کرد.
محتوای کتاب:
این رمان با پرداختی به تاریخ معاصر ایران در قرن دهم هجری جریان دارد. نویسنده در پایان کتاب، بخشی را به توضیح اصطلاحات و واژه‌های محلی اختصاص داده تا خواننده ضمن درک بهتر متن، دایره لغات و دانش خود را نیز گسترش دهد. داستان با تصویری از سنگ‌تراشی به نام «عیسی» آغاز می‌شود که با بدنی زخمی و رنجور، در آستانه مرگ جلوی خانه مادرش پیدا می‌شود. مادر، آکنده از اضطراب و وحشت، تلاش می‌کند جان فرزندش را نجات دهد. کتاب به بررسی بهای عشق و دلدادگی در فضایی می‌پردازد که حاکمان تنها به قدرت و ثروت‌اندوزی توجه دارند و ترس و وحشت را بر مردم حاکم کرده‌اند.
پس از این آغاز، روایت با بازگشتی به گذشته و شرح اتفاقاتی که بر عیسی گذشته است، به تدریج پیش می‌رود تا خواننده با زندگی او آشنا شود. در بخشی از کتاب، زندگی ایرانیان زرتشتی مهاجر به هندوستان و نحوه اقامت و سازگاری آن‌ها در سال‌های طولانی زندگی مسالمت‌آمیز در این سرزمین به تصویر کشیده شده است. نویسنده با مهارت، تعامل آن‌ها با حاکمان هند و رفتارشان با هم‌وطنان خود را نیز شرح می‌دهد.
از دیگر جنبه‌های برجسته رمان، توصیفاتی از شیراز، محله‌ها و کوچه‌های این شهر، و ارجاعاتی به سعدی و حافظ، شاعران برجسته همشهری نویسنده است. این تصاویر، همراه با یادآوری خاطرات نویسنده از زادگاهش و پیوند آن‌ها با شعر و موسیقی، به شکلی دلنشین در کتاب «ظلمت شب یلدا» روایت شده‌اند.
در مجموع،
اگر به ادبیات داستانی معاصر ایران علاقه‌مند هستید، خواندن کتاب ظلمت شب یلدا را به شما توصیه می‌کنم. این رمان تصویری واقعی و بی‌تکلف از زندگی روستایی ایران در دهه‌های گذشته ارائه می‌دهد. خواندن این رمان به شما کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از مسائل اجتماعی مانند فقر، جهل، تبعیض و نابرابری پیدا کنید.