زمان‌نگری و کیهان‌باوری در عصر صفویه
بهزاد کریمی
کتاب زمان‌نگری و کیهان‌باوری در عصر صفویه نوشته‌ی بهزاد کریمی، اثری ارزشمند است که با رویکردی نو به تاریخ‌نگاری عصر صفویه می‌پردازد. این کتاب با بررسی مفاهیم زمان‌نگری و کیهان‌باوری در اندیشه و عمل تاریخی این دوره، ابعاد جدیدی از تاریخ ایران را آشکار می‌سازد.
این کتاب شامل پنج مقاله یا جستار تاریخی است که به بررسی مفاهیم «زمان» و «کیهان» در دوران صفویه می‌پردازد.
- جستار اول به یکی از مهم‌ترین روش‌های درک زمان در آن دوره یعنی «تنجیم» یا همان ستاره‌شناسی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه مردم صفوی از طریق مطالعه ستارگان به جهان پیرامون خود معنا می‌بخشیدند.
- جستار دوم ارتباط تنگاتنگ بین باورهای نجومی و سیاست در عصر صفویه را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه تصمیمات سیاسی بزرگان این دوره تحت تأثیر اعتقادات نجومی آن‌ها بوده است.
- جستار سوم به جنبش «نقطویه» می‌پردازد که یکی از آخرین جنبش‌های اعتقادی ایران بوده و بر اساس باورهای کیهانی و انتظار ظهور منجی بنا شده بود.
- جستار چهارم به یکی از کاربردهای رایج باورهای نجومی در آن دوره یعنی طالع‌بینی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه مردم از طریق فالنامه‌های مصور به پیش‌بینی آینده و تفسیر رویدادهای زندگی خود می‌پرداختند.
- جستار آخر به ارائه یک دیدگاه کلی درباره مفهوم زمان در تاریخ اسلام می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از این دیدگاه برای تفسیر رویدادهای تاریخی استفاده کرد.
در مجموع، کتاب زمان‌نگری و کیهان‌باوری در عصر صفویه، اثری ارزشمند و خواندنی است که به همه کسانی که به تاریخ ایران علاقه‌مند هستند، توصیه می‌شود.