ترجمه و قدرت
ادوین گنتزلر و ماریا تیموکزکو
کتاب "ترجمه و قدرت" اثری است که به بررسی پیچیدگی‌های رابطه میان ترجمه و قدرت می‌پردازد. این کتاب که توسط ادوین گنتزلر و ماریا تیموکزکو گردآوری شده و به فارسی توسط محمد کریمی بهبهانی ترجمه شده است، با نگاهی عمیق به تاریخ و نظریه ترجمه، به دنبال یافتن پاسخ این پرسش است که چگونه ترجمه می‌تواند بر شکل‌گیری هویت‌های فرهنگی و قدرت سیاسی تأثیرگذار باشد.
ادوین گنتزلر (تولد: ۱۹۴۰، ایالات متحده) از نویسندگان این کتاب، استاد برجسته ادبیات تطبیقی و مدیر سابق مرکز ترجمه در دانشگاه ماساچوست آمهرست است. او به عنوان مترجم، نظریه‌پرداز و منتقد ترجمه، به خاطر سهم برجسته‌اش در زمینه مطالعات ترجمه شناخته می‌شود.
نویسندگان این کتاب با تاکید بر این نکته که ترجمه صرفاً انتقال معانی از زبانی به زبان دیگر نیست، بلکه یک عمل اجتماعی و سیاسی است، به نقش ترجمه در شکل‌گیری گفتمان‌های غالب و ساختارهای قدرت می‌پردازند. آن‌ها نشان می‌دهند که ترجمه می‌تواند به عنوان ابزاری برای تقویت یا تضعیف هویت‌های فرهنگی، مشروعیت‌بخشی به ایدئولوژی‌های خاص و حتی ایجاد تغییرات اجتماعی بنیادین مورد استفاده قرار گیرد.
یکی از نکات کلیدی که در این کتاب مطرح می‌شود، این است که ترجمه همیشه یک عمل تفسیر و بازآفرینی است. مترجم در فرایند ترجمه، ناگزیر است انتخاب‌هایی انجام دهد و تصمیم بگیرد که کدام جنبه‌های متن اصلی را برجسته کند و کدام جنبه‌ها را نادیده بگیرد. این انتخاب‌ها می‌توانند به شدت بر معنای نهایی متن ترجمه شده تأثیر بگذارند و به تقویت یا تضعیف برخی از ایده‌ها و ارزش‌ها کمک کنند.
کتاب "ترجمه و قدرت" با ارائه مطالعات موردی متنوع، نشان می‌دهد که چگونه ترجمه در طول تاریخ به عنوان ابزاری برای استعمار، مقاومت، و ایجاد تغییرات اجتماعی مورد استفاده قرار گرفته است. نویسندگان با بررسی ترجمه‌های متون ادبی، سیاسی و مذهبی، نشان می‌دهند که ترجمه می‌تواند به عنوان ابزاری برای مشروعیت‌بخشی به قدرت، سرکوب مخالفان و ایجاد هویت‌های ملی مورد استفاده قرار گیرد.
در نهایت، کتاب "ترجمه و قدرت" به خوانندگان کمک می‌کند تا به ترجمه به عنوان یک عمل پیچیده و چند وجهی نگاه کنند. این کتاب با نشان دادن ارتباط تنگاتنگ میان ترجمه و قدرت، به ما یادآور می‌شود که ترجمه نه تنها یک ابزار ارتباطی، بلکه یک ابزار سیاسی و اجتماعی است که می‌تواند بر شکل‌گیری جهان اطراف ما تأثیرگذار باشد.
در کل، این کتاب برای پژوهشگران، مترجمان، و همه کسانی که به نقش زبان و ترجمه در شکل‌گیری هویت‌ها و قدرت علاقه‌مند هستند، می‌تواند بسیار مفید باشد.