کتاب "تغییرات اجتماعی-اقتصادی در ایران عصر صفوی" اثر داریوش نویدی، با ترجمهی هاشم آقاجری، تلاش میکند تا با رویکردی جامعهشناختی تاریخی به بررسی تحولات عمیق اجتماعی و اقتصادی ایران در دوره صفوی بپردازد. این دوره، با تأسیس حکومت مرکزی قوی صفویان و تغییرات گسترده در روابط تولید، یکی از مهمترین مقاطع تاریخ ایران محسوب میشود.
نویدی در این پژوهش، با بهرهگیری از نظریه شیوه تولید، به تحلیل ساختارهای سیاسی، دیوانی و اقتصادی ایران صفوی میپردازد. هدف اصلی او، تبیین علل عدم شکلگیری نظام سرمایهداری در این دوره و درک عمیقتر از تحولات اجتماعی-اقتصادی جامعه ایران است.
یکی از ویژگیهای برجسته این کتاب، تلفیق نظریه و تاریخ است. نویسنده با تحلیل دقیق منابع تاریخی متنوع، از جمله اسناد دولتی، سفرنامهها و متون ادبی، تصویری جامع و چندبعدی از جامعه صفوی ارائه میدهد. او با کنار هم قرار دادن اطلاعات پراکنده و تجدید ساختار آنها، به درک بهتری از کلیت جامعه صفوی و روابط پیچیده بین اجزای مختلف آن دست مییابد.
نویدی همچنین به نقد دیدگاههای تکخطی در مورد تحول تاریخی جوامع میپردازد و نشان میدهد که ساختار درونی جوامع، نقش تعیینکنندهای در شکلگیری و جهتگیری تحولات اجتماعی-اقتصادی آنها دارد. او با بررسی عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر ایران صفوی، به پیچیدگی فرایندهای تاریخی و اهمیت در نظر گرفتن همه ابعاد آن تأکید میکند.
این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقهمندان به تاریخ ایران و جامعهشناسی تاریخی، منبعی ارزشمند است. مطالعه این اثر، به خواننده کمک میکند تا درک عمیقتری از ریشههای تاریخی تحولات اجتماعی و اقتصادی ایران و چالشهای توسعه در این کشور پیدا کند. همچنین، این کتاب با رویکرد انتقادی خود، به بازنگری در روایتهای سنتی از تاریخ ایران کمک میکند و راه را برای پژوهشهای آینده در این زمینه هموار میسازد.
کتاب "تغییرات اجتماعی-اقتصادی در ایران عصر صفوی" یک اثر مهم و تأثیرگذار در حوزه مطالعات تاریخی و جامعهشناختی ایران است که با رویکردی نوآورانه و تحلیلی، به یکی از مهمترین دورههای تاریخ ایران میپردازد.