کتاب «دانش زبان» اثر نوام چامسکی و ترجمه علی درزی، یکی از منابع بنیادین در حوزه نظریه حاکمیت و مرجعگزینی است که به خواننده ایرانی فرصت میدهد تا با یکی از مهمترین نظریههای زبانشناسی در قرن بیستم آشنا شود. چامسکی، بهعنوان پدر زبانشناسی مدرن، در این کتاب تلاش کرده است تا ماهیت زبان، ساختار آن و چگونگی کسب آن توسط انسان را از دیدگاه نظریه دستور زایشی تبیین کند.
نظریه حاکمیت و مرجعگزینی، که هسته اصلی این کتاب را تشکیل میدهد، به بررسی روابط نحوی بین عناصر مختلف جمله و همچنین چگونگی تعیین مرجع ضمایر و اسمهای خاص میپردازد. این نظریه، با تاکید بر ساختارهای درونی زبان، سعی در کشف قواعدی دارد که بر تولید و درک جملات حکمفرما هستند.
آورام نوآم چامسکی (زادهٔ ۷ دسامبر ۱۹۲۸) زبانشناس، فیلسوف، دانشمند علوم شناختی، مورخ، منتقد اجتماعی و فعال سیاسی آمریکایی است. او که گاه «پدر زبانشناسی مدرن» نامیده میشود، یکی از چهرههای اصلی در فلسفه تحلیلی و یکی از بنیانگذاران حوزهٔ علوم شناختی است. او برندهٔ جایزهٔ استاد زبانشناسی در دانشگاه آریزونا و استاد بازنشسته در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) است.
چامسکی نویسنده بیش از ۱۵۰ کتاب در موضوعات مختلف مانند زبانشناسی، جنگ، سیاست و رسانههای جمعی است.
یکی از ویژگیهای برجسته این کتاب چامسکی، رویکرد شفاف و قابل فهم آن در ارائه مفاهیم پیچیده زبانشناسی است. مترجم نیز با انتخاب واژگان مناسب و ارائه توضیحات اضافی، به سادگی مطلب را برای خواننده ایرانی تسهیل کرده است. این امر باعث شده است که کتاب نه تنها برای دانشجویان زبانشناسی، بلکه برای علاقهمندان به حوزههای مرتبط مانند فلسفه، روانشناسی و علوم کامپیوتر نیز قابل استفاده باشد.
از آنجا که بسیاری از منابع موجود در حوزه نظریه حاکمیت و مرجعگزینی به زبان انگلیسی هستند، ترجمه این کتاب به فارسی، یک گام مهم در جهت گسترش دانش زبانشناسی در ایران محسوب میشود. همچنین، با توجه به اینکه نظریه چامسکی در سالهای اخیر دستخوش تغییرات و توسعههای زیادی شده است، مطالعه این کتاب بهعنوان یک مقدمه برای ورود به مباحث پیشرفتهتر زبانشناسی ضروری است.
در مجموع، کتاب «دانش زبان» یک اثر ارزشمند برای همه کسانی است که به دنبال درک عمیقتری از زبان و ساختار آن هستند. این کتاب با زبانی ساده و روان، خواننده را به سفری جذاب در دنیای پیچیده دستور زبان میبرد.