ماجرای کلمههای گمشده
کلثوم چنگیز
کتاب «ماجرای کلمههای گمشده» نوشتهی کلثوم چنگیز، نویسنده و روزنامهنگار ترک، با ترجمهی حسین بکایی توسط شرکت نشر قطره منتشر شده است. این اثر، نخستین ترجمهی فارسی از آثار چنگیز است و خوانندگان فارسیزبان را با دنیای خیالانگیز او آشنا میکند. این کتاب مصور، با زبانی ساده و جذاب، داستانی تخیلی را در بستری از فرهنگ ترکیه در قرن بیستم روایت میکند و بهطور خاص برای نوجوانان نوشته شده است.
آنچه در پشت جلد کتاب خودنمایی میکند، دعوت صمیمانهی نویسنده از خوانندگان است: «سلام، میبینم که کتابم را توی دستت گرفتی و چشمانت میدرخشد. فکر کنم تو هم یک کرم کتاب هستی. خواندن را خیلی دوست داری. اگر من درست حدس زده باشم، پیشنهاد میکنم بهتره با مجموعهی کتابهای جهان داستان آشنا شوی. هر عنوان آن یک جهان ناشناخته پر از ماجراهای تازه است. داستانی که الان میخواهی بخوانی داستان لغتنامههایی است که یک روز بعضی از کلمههای آنها پاک شدند و یک شهر به هم ریخت، شهردار، اعضای شورای شهر، خلاصه همه نگران شدند و به فکر چاره افتادند.» این جملات، نه تنها خواننده را به دنیای داستان دعوت میکنند، بلکه حسی از صمیمیت و نزدیکی با نویسنده را نیز القا میکنند.
داستان کتاب با ورود معلم جدید درس ترکی، شاهین ایپکیچی، به کلاس آغاز میشود. او به دانشآموزان کلاس اول راهنمایی تکلیفی میدهد: پیدا کردن معنای اسم خود در لغتنامه. دویگو و تعدادی از همکلاسیهایش، از جمله امید و اونور، راهی کتابخانه میشوند تا به دنبال معنای نامهایشان بگردند.
اما اتفاقی غیرمنتظره رخ میدهد: ناگهان تمام کلمات لغتنامه پاک میشوند و صفحات سفید میشوند. این اتفاق عجیب و ترسناک، نه تنها دانشآموزان، بلکه کل شهر را دچار وحشت و نگرانی میکند. شهردار، اعضای شورای شهر و سایرین به دنبال یافتن دلیل این اتفاق عجیب و راه حلی برای آن میگردند.
کتاب «ماجرای کلمههای گمشده» شامل هشت داستان کوتاه به هم پیوسته است که عبارتند از: «معلم درس ترکی»، «کلمههای گمشده»، «آقای شهردار»، «نویسندهی مسن»، «شورای شهر»، «داوطلبها»، «سفر دستهجمعی» و «کلمهها پیدا میشوند». این داستانها، در واقع، ماجرای تلاش شخصیتهای داستان برای حل معمای گم شدن کلمات و بازگرداندن نظم به شهر را روایت میکنند.
این کتاب، با تلفیق عناصر تخیل و واقعیت، داستانی جذاب و آموزنده را برای نوجوانان ارائه میدهد. «ماجرای کلمههای گمشده» نه تنها داستانی سرگرمکننده است، بلکه به اهمیت کلمات و نقش آنها در زندگی و ارتباطات انسانی نیز میپردازد.
این کتاب، با زبانی ساده و تصاویری جذاب، نوجوانان را به دنیای کتاب و کتابخوانی دعوت میکند و آنها را با فرهنگ و ادبیات ترکیه نیز آشنا میسازد. در نهایت، این اثر، دعوتی است به سفری خیالی در دنیای واژهها، سفری که در آن، کلمات نه تنها ابزاری برای ارتباط، بلکه عناصری زنده و تأثیرگذار در زندگی انسانها هستند.