درمان و دارونما
نرگس بیرقی
کتاب «درمان و دارونما» نوشته دکتر نرگس بیرقی، روانپزشک ایرانی، به بررسی پدیده شگفت‌انگیز «اثر دارونما» می‌پردازد. این کتاب که توسط نشر قطره منتشر شده، با زبانی ساده و به شیوه پرسش و پاسخ، خوانندگان را با این مفهوم مهم در علم پزشکی و روانشناسی آشنا می‌کند.
اثر دارونما به تأثیر درمانی یک درمان بی‌اثر گفته می‌شود. به عبارت دیگر، بیمار با مصرف یک ماده بی‌اثر مانند قرص شکر یا انجام یک روش درمانی صوری، بهبود می‌یابد؛ نه به دلیل خواص دارویی آن ماده یا روش، بلکه به دلایل دیگری که هنوز به طور کامل شناخته نشده‌اند. شناخت این پدیده، تحولی بزرگ در علوم پزشکی ایجاد کرده و باعث شده تا پژوهش‌های درمانی با دقت بیشتری انجام شوند و درمان‌های غیرموثر کنار گذاشته شوند.
کتاب «درمان و دارونما» به خوبی اهمیت این اثر را در درمان‌های پزشکی و روانشناسی توضیح می‌دهد. این اثر نشان می‌دهد که عوامل روانی، باورها، انتظارات بیمار و همچنین ارتباط بین پزشک و بیمار، نقش بسیار مهمی در روند بهبودی ایفا می‌کنند. به گفته بقراط، نیروی شفابخشی در درون هر انسان وجود دارد و این نیرو می‌تواند در مقابله با بیماری‌ها مؤثر باشد. اثر دارونما به نوعی تجلی این نیروی درونی است.
نویسنده در این کتاب به این نکته اشاره می‌کند که اثر دارونما نه تنها از ارزش درمان‌های علمی و مبتنی بر شواهد نمی‌کاهد، بلکه به پزشکان و درمانگران کمک می‌کند تا با درک بهتر این پدیده، رویکرد درمانی مؤثرتری داشته باشند. در واقع، شناخت اثر دارونما، پنجره‌ای جدید به سوی درک مکانیسم‌های شفابخشی در بدن انسان می‌گشاید.
یکی از اهداف مهم کتاب، آگاه‌سازی جامعه در مورد اثر دارونما و جلوگیری از سوءاستفاده از این پدیده توسط افرادی است که درمان‌های غیرعلمی و غیرمبتنی بر شواهد را ارائه می‌دهند. نویسنده تأکید می‌کند که لازم است اطلاعات درست و علمی در این زمینه به افراد داده شود تا از آسیب‌های احتمالی اینگونه درمان‌ها جلوگیری شود.
کتاب «درمان و دارونما» با زبانی روان و قابل فهم برای عموم مردم نوشته شده و به خوبی توانسته این مفهوم پیچیده را به شکلی ساده و جذاب توضیح دهد. این کتاب برای همه کسانی که به مباحث پزشکی، روانشناسی و همچنین بهبود و سلامت خود علاقه‌مندند، منبعی مفید و ارزشمند است.
مطالعه این کتاب به درک بهتر نقش ذهن و بدن در فرآیند درمان کمک می‌کند و نگاهی نو به پدیده شفابخشی ارائه می‌دهد. همچنین، این کتاب به خواننده می‌آموزد که چگونه با آگاهی بیشتر، در برابر درمان‌های غیرعلمی و سودجویانه از خود محافظت کند.