دین روز به شب
یاسمینه خضرا
رمان «دین روز به شب» نوشته یاسمینه خضرا، نویسنده الجزایری، با ترجمه ابراهیم احمدی‌نیا توسط انتشارات کتاب پارسه منتشر شده است. این رمان داستان زندگی پسری به نام یونس را در الجزایرِ دوران استعمار فرانسه روایت می‌کند.
داستان با سپردن یونس، پسر خانواده‌ای فقیر، به عموی ثروتمندش آغاز می‌شود. این تغییر، نقطه عطفی در زندگی یونس است و او نامش به ژونس تغییر می‌کند. ژونس در شهری زیبا و مستعمره‌نشین در الجزایر بزرگ می‌شود و در این میان با گروهی از پسران دوستانی صمیمی و پایدار شکل می‌دهد.
این دوستی‌ها چنان محکم هستند که حتی تحولات سیاسی و اجتماعی آن دوران، از جمله انقلاب الجزایر، نمی‌تواند خللی در آن ایجاد کند. در ادامه داستان، ژونس با دختری زیبا و فریبنده به نام امیلی آشنا می‌شود و رابطه‌ای عاشقانه بین آن‌ها شکل می‌گیرد. این رابطه، ژونس را در دوراهی‌های سختی قرار می‌دهد.
«دین روز به شب» تصویری از جامعه الجزایر در دوران استعمار و تحولات پس از آن را نیز به نمایش می‌گذارد. نویسنده با ظرافت، تضادهای فرهنگی و اجتماعی آن دوران را به تصویر کشیده و تأثیر آن را بر زندگی شخصیت‌های داستان به خوبی نشان می‌دهد. یونس در این میان، نمادی از نسلی است که بین سنت و مدرنیته، بین هویت بومی و تأثیرات فرهنگ بیگانه، سرگردان است.
یاسمینه خضرا، نویسنده‌ای با نام واقعی محمد مولسهول، افسر سابق ارتش الجزایر است که برای رهایی از سانسور نظامی، از نام مستعار همسرش استفاده می‌کرد. او پس از ترک ارتش در سال ۲۰۰۰ و رفتن به فرانسه در سال ۲۰۰۱، هویت واقعی خود را فاش کرد. آثار او به دلیل پرداختن به مسائل سیاسی و اجتماعی الجزایر و جهان عرب، مورد توجه زیادی قرار گرفته است.
از این کتاب اقتباسی سینمایی نیز با همین نام در سال ۲۰۱۲ به کارگردانی الکساندر ارکدی ساخته شده است که نشان از جذابیت و اهمیت این اثر دارد. «دین روز به شب» رمانی است که با زبانی شیوا و داستانی گیرا، مخاطب را به سفری در تاریخ و فرهنگ الجزایر می‌برد و او را با چالش‌های انسانی و جهانی مواجه می‌سازد.