شرفنامه نظامی گنجوی
الیاسبن یوسف نظامی
شرفنامه یکی از آثار ارزشمند ادبیات فارسی است که به حکیم نظامی گنجوی نسبت داده میشود. این اثر حماسی، بخشهایی از داستان اسکندر مقدونی را روایت میکند و به بررسی مفاهیم اخلاقی، سیاسی و فلسفی میپردازد.
این کتاب، نخستین بخش از مثنوی بلند اسکندرنامه است که نظامی در آن، روایتی منظوم از زندگی اسکندر مقدونی ارائه میدهد. در شرفنامه، اسکندر چهرهای افسانهای به خود میگیرد؛ چرا که نظامی او را جنگجویی دلیر، خردمندی فرزانه و فاتحی بزرگ معرفی کرده است.
نظامی ضمن اشاره به دیدگاههای مختلف درباره شخصیت اسکندر - برخی او را کشورگشا و برخی دیگر حکیم و گروهی نیز پیامبر میدانند - قصد دارد تا این سه وجه را در کنار هم بیاورد و بدین ترتیب، شخصیتی فراتر از تصور خلق کند که حتی کیخسرو شاهنامه نیز به پای او نمیرسد.
نظامی در توصیف فتوحات، جنگاوریها، شجاعتها و خردمندی اسکندر، نهایت توانایی خود را به کار بسته است. اگرچه اسکندرنامه در زمره اشعار غنایی قرار میگیرد، اما برخی بر این باورند که نظامی در این اثر، به رقابت با شاهنامه فردوسی پرداخته است. اشعار و معانی این کتاب توسط استاد حسن وحیددستگردی تصحیح شده است.
در مجموع، شرفنامه نظامی گنجوی ، یک اثر ارزشمند ادبی است که برای علاقهمندان به ادبیات فارسی، تاریخ و فرهنگ ایران، و همچنین برای کسانی که به دنبال شناخت بیشتر از خود و جهان اطراف خود هستند، بسیار مفید خواهد بود.