مفهوم ادبیات و چند جستار دیگر
تزوتان تودوروف
کتاب "مفهوم ادبیات و چند جستار دیگر" نوشته تزوتان تودوروف یکی از آثار مهم در حوزه نظریه ادبی است که به بررسی ماهیت ادبیات و ابعاد مختلف آن میپردازد. تودوروف، فیلسوف و نظریهپرداز ادبی بلغاری-فرانسوی، در این کتاب تلاش کرده است تا با استفاده از ابزارهای نظری، ادبیات را از زوایای مختلف تحلیل کند.
به طور کلی، هنر را میتوان نوعی کپیبرداری یا تقلید از واقعیت دانست. اما این تقلید بسته به نوع هنری که انجام میشود، متفاوت است. مثلاً در ادبیات، هنرمند با استفاده از کلمات، دنیایی را شبیهسازی میکند، همانطور که نقاش با رنگها این کار را انجام میدهد. اما این تقلید در ادبیات محدود به کپیبرداری ساده از واقعیت نیست.
نویسندگان اغلب دنیای خیالی و شخصیتهایی را خلق میکنند که در واقعیت وجود ندارند. به همین دلیل، میتوان گفت ادبیات در اصل نوعی داستانسرایی خیالی است. این نخستین تعریف ساختاری است که میتوانیم برای ادبیات ارائه دهیم.
وقتی درباره ادبیات صحبت میکنیم، دو دیدگاه اصلی وجود دارد: یکی دیدگاه کارکردی که به نقش و تأثیر ادبیات در جامعه میپردازد و دیگری دیدگاه ساختاری که به عناصر و ساختارهای درونی یک اثر ادبی توجه میکند.
در این کتاب، نویسنده به بررسی جنبههای مختلف ادبیات از جمله خلاقیت ادبی، تفاوت بین شعر و داستان، رابطه بین سبک و محتوا و موضوعاتی مانند واقعیت و خیال، و ویژگیهای آثار نویسندگان مشهوری مانند ادگار آلن پو پرداخته است.
در مجموع، کتاب "مفهوم ادبیات و چند جستار دیگر" یکی از آثار مهم در حوزه نظریه ادبی است که به علاقهمندان به ادبیات و نظریه ادبی توصیه میشود. این کتاب برای دانشجویانی که در رشته ادبیات تحصیل میکنند، منبعی ارزشمند است.