کمدی-تراژدی حکومت زمانخان
ایرج زهری
نمایشنامه کمدی-تراژدی حکومت زمانخان نوشته‌ی ایرج زهری، یک اثر طنزآمیز و انتقادی است که به بررسی فساد و استبداد در حکومت‌های خودکامه، به خصوص در دوره‌ی قاجار، می‌پردازد. این کتاب با زبانی طنزآمیز و شیرین، به استهزاء شخصیت‌ها و رویدادهای تاریخی می‌پردازد و در عین حال، به عمق مسائل اجتماعی و سیاسی آن دوره می‌پردازد.
داستان این نمایشنامه در ولایت خیالی بهشت‌آباد رخ می‌دهد و به حکمرانی زمانخان و اطرافیانش می‌پردازد. زمانخان، حکمرانی خودکامه و فاسد است که با کمک وزرای بی‌کفایت و چاپلوس خود، بر مردم ستم می‌کند. نویسنده با خلق شخصیت‌های اغراق‌آمیز و موقعیت‌های طنزآمیز، به نقد رفتارهای نادرست و فساد در دستگاه حکومتی می‌پردازد.
ویژگی‌های برجسته‌ی کتاب
- طنز گزنده: زهری با استفاده از طنز گزنده و هجو، به انتقاد از وضعیت موجود می‌پردازد و خواننده را به تفکر وامی‌دارد.
- زبان ساده و روان: زبان کتاب بسیار ساده و روان است و به همین دلیل برای عموم قابل فهم است.
- شخصیت‌پردازی قوی: شخصیت‌های کتاب به خوبی پرداخته شده‌اند و هر کدام نماد یک ویژگی خاص از جامعه‌ی آن زمان هستند.
- نقد اجتماعی و سیاسی: کتاب به طور ضمنی به نقد مسائل اجتماعی و سیاسی آن دوره می‌پردازد و به خواننده کمک می‌کند تا به درک بهتری از تاریخ برسد.
این کتاب برای همه کسانی که به ادبیات طنز، ادبیات نمایشی و نقد اجتماعی علاقه‌مند هستند، مناسب است. همچنین، دانش‌آموزان و دانشجویانی که به دنبال درک بهتر از تاریخ و جامعه‌ی ایران هستند، می‌توانند از مطالعه‌ی این کتاب بهره‌مند شوند.