شاهنامه فردوسی(جلد چهارم)
ابوالقاسم فردوسی
شاهنامه فردوسی، این اثر جاودان و بی‌مانند، نه صرفاً یک کتاب، بلکه گنجینه‌ای از هویت، فرهنگ، و تاریخ ملت ایران است. این منظومهٔ حماسی که حاصل تلاش سی سالهٔ حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی است، داستان‌های پهلوانان، پادشاهان، و رویدادهای اساطیری و تاریخی ایران را به نظم درآورده و میراثی گرانبها برای نسل‌های آینده به یادگار گذاشته است.
شاهنامه، با بیش از پنجاه هزار بیت، روایتگر تاریخ و اسطوره‌های ایران از آغاز تا فتح ایران توسط اعراب در قرن هفتم میلادی است. این اثر به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود: بخش اساطیری که به دوران پادشاهان پیشدادی و کیانی می‌پردازد؛ بخش پهلوانی که داستان دلاوری‌ها و رزم‌آوری‌های پهلوانان نامدار ایرانی همچون رستم را در بر می‌گیرد؛ و بخش تاریخی که به دوران پادشاهان تاریخی ایران، از جمله اشکانیان و ساسانیان، می‌پردازد.
از آنجا که شاهنامه در طول قرون متمادی به صورت نسخه‌های خطی منتقل شده، نسخه‌های متعددی از آن با ویژگی‌های متفاوت پدید آمده است. در میان این نسخه‌ها، چاپ مسکو از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این چاپ که حاصل تلاش محققان برجستهٔ بنیاد شرق‌شناسی فرهنگستان علوم روسیه در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی است، به دلیل دقت علمی و مقابلهٔ نسخه‌های متعدد خطی، به عنوان یکی از معتبرترین و دقیق‌ترین نسخه‌های شاهنامه شناخته می‌شود.
انتشارات معین با درک اهمیت این اثر گرانبها و با هدف دسترسی آسان‌تر علاقه‌مندان به این گنجینهٔ ادبی، اقدام به انتشار نسخهٔ مسکو در قالب مجموعه‌ای ۱۰ جلدی نموده است. این اقدام، گامی مهم در جهت حفظ و نشر این اثر ارزشمند و همچنین ارج نهادن به تلاش محققان چاپ مسکو به شمار می‌رود.
جلد چهارم از این مجموعهٔ ۱۰ جلدی، بخشی دیگر از داستان‌های حماسی شاهنامهب را در بر می‌گیرد. این جلد، همچون سایر مجلدات، بر اساس نسخهٔ معتبر مسکو تهیه و تنظیم شده و از همان دقت علمی و مقابلهٔ نسخ بهره می‌برد.
این داستان‌ها، نه تنها از نظر روایت و داستان‌پردازی جذاب و پرکشش هستند، بلکه از نظر بررسی مفاهیم و ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی ایران باستان نیز اهمیت فراوانی دارند. مفاهیمی چون دلاوری، جوانمردی، وفاداری، میهن‌پرستی، دادگری و مقابله با ظلم و ستم، از جمله مضامین برجسته‌ای هستند که در این داستان‌ها به تصویر کشیده می‌شوند و به خواننده درکی عمیق از ارزش‌های جامعهٔ ایرانی در آن دوران می‌دهند. این مفاهیم همچنان نیز در فرهنگ ایرانی زنده و پویا هستند.
این جلد، پلی است بین بخش‌های ابتدایی و میانی داستان‌های پهلوانی و خواننده را برای مواجهه با ماجراها و سرنوشت قهرمانان این حماسهٔ ملی آماده می‌سازد. با مطالعهٔ این جلد، خواننده می‌تواند به درک عمیق‌تری از فرهنگ، تاریخ، ارزش‌ها و زبان غنی شاهنامه دست یابد.