مکتب کیوتو
محمد اصغری
کتاب «مکتب کیوتو» نوشتهی محمد اصغری و منتشر شده توسط انتشارات ققنوس، اثری ارزشمند در جهت آشنایی مخاطبان فارسیزبان با فلسفه ژاپن و به طور خاص، مکتب کیوتو است. این کتاب با زبانی ساده و روان، به بررسی ریشهها، اندیشهها و چهرههای شاخص این مکتب فلسفی میپردازد و پلی میان فلسفه شرق و غرب ایجاد میکند.
محمد اصغری، نویسندهی این کتاب، با درک عمیق از فرهنگ و فلسفه ایرانی، تلاش کرده است تا مفاهیم پیچیده فلسفی را به گونهای بیان کند که برای مخاطب ایرانی قابل فهم و ملموس باشد. او با اشاره به واژههای آشنای فرهنگ ژاپنی مانند کیمونو، سوشی، سامورایی و...، ابتدا تصویری کلی از این فرهنگ ارائه میدهد و سپس به عمق فلسفه ژاپن، به ویژه مکتب کیوتو، نفوذ میکند.
یکی از نکات برجسته این کتاب، تأکید بر تأثیرپذیری فرهنگ ژاپن از تفکرات ذن بودایی و کنفوسیوسی است. نویسنده نشان میدهد که چگونه این آموزهها در طول تاریخ در تار و پود فرهنگ ژاپن تنیده شدهاند و زمینهساز ظهور مکتب کیوتو در قرن بیستم شدهاند. مکتب کیوتو، به عنوان جنبشی فلسفی برخاسته از دانشگاه کیوتو، با تلفیق فلسفه غرب با آموزههای دینی و عرفانی شرق دور، به ویژه بودا و کنفوسیوس، به دنبال ایجاد فلسفهای نوین بود که نه کاملاً شرقی و نه کاملاً غربی باشد.
کتاب «مکتب کیوتو» با هدف معرفی این مکتب و گشودن دریچهای به سوی فلسفه ژاپن نگاشته شده است. این اثر در شش بخش تنظیم شده است. در بخش نخست، اصطلاحات مربوط به مکتب کیوتو شرح داده شده و ریشههای شرقی آن، از جمله بودیسم، ذن و شونیاتا، مورد بررسی قرار میگیرند. بخش دوم به ریشههای غربی این مکتب، مانند هگلگرایی، نیچه و هایدگر، میپردازد.
سه بخش بعدی کتاب به بررسی اندیشههای فیلسوفان برجسته مکتب کیوتو اختصاص دارد. در بخش سوم، فلسفه نیشیدا کیتارو و مفاهیم محوری آن واکاوی میشود. بخش چهارم به تانابه هاجیمه و جهانبینی او میپردازد و در بخش پنجم، فلسفه نیشیتانی کیجی شرح داده میشود. در نهایت، بخش ششم تصویری تازه از مکتب کیوتو ارائه میدهد.
نویسنده در سراسر کتاب تلاش کرده است تا با زبانی ساده و بیانی شفاف، اطلاعات را به صورت منسجم در اختیار خواننده قرار دهد. او با آشنایی کامل با فرهنگ و فلسفه ایرانی، مفاهیم مکتب کیوتو را به گونهای بیان کرده است که با دانستههای پیشین مخاطب ایرانی از فلسفه هماهنگی داشته باشد. این امر باعث میشود که حتی خوانندگانی که آشنایی چندانی با فلسفه ندارند، بتوانند از این کتاب بهرهمند شوند و با فلسفه ژاپن و چهرههای برجسته آن آشنا شوند.
کتاب «مکتب کیوتو» اثری جامع و دقیق است که با راهنمایی یکی از صاحبنظران ژاپنی نگاشته شده و تصویری واقعبینانه از این مکتب فلسفی به خوانندگان ارائه میدهد. این کتاب نه تنها برای دانشجویان و اساتید فلسفه و پژوهشگران این حوزه، بلکه برای علاقهمندان به فرهنگ و فلسفه شرق نیز منبعی ارزشمند به شمار میرود.