انسان اجتماعی، نوشته رالف دارندورف، جامعه‌شناس برجسته آلمانی، به بررسی سرشت انسان از منظر جامعه‌شناسی و نقش‌های اجتماعی می‌پردازد. این کتاب که در سال 1959 منتشر شد، به عنوان یکی از آثار کلاسیک در حوزه جامعه‌شناسی شناخته می‌شود و تاکنون به زبان‌های مختلفی ترجمه شده است.کتاب کاوشی است درباره‌ی تاریخ، اهمیت و حیطه‌ی مقوله‌ی نقش اجتماعی و مشکلاتی که تعارض نقش‌ها بوجود می آورد .در پیشگفتار مترجم آمده است: «کتاب انسان اجتماعی کاوشی ژرف در سرشت انسان اجتماعی و یا انسان برخوردار از نقش‌هایی است که جامعه بر جبین وی حک می کند. در واقع این همان انسانی است که خاستگاه پژوهش‌های ناب جامعه‌شناختی است. دارندرف در این اثر به‌راستی سترگ، دورنمای تاریخ، اهمیت و حیطه‌ی مقوله‌ی نقش اجتماعی را بر ما برمی‌گشاید و معضلی را که انسان اجتماعی و تعارض نقش‌ها می‌آفریند، ژرف می‌کاود. وی به استدلال عیان می‌سازد که برای جامعه و جامعه‌شناسی، اجتماعی شدن همواره به مفهوم شخصیت‌زدایی و سر فرود آوری آزادی و فردیت مطلق انسانی در برابر فشار و عمومیت نقش‌های اجتماعی است و لب به هشدارها می‌گشاید که انسان اجتماعی بی‌یاورانه رویاروی قوانین جامعه‌شناسی و فرضیه‌های آن است.»؛
موضوعات کلیدی:
· تاریخچه و اهمیت مفهوم نقش اجتماعی: دارندورف در این کتاب به بررسی تاریخچه مفهوم نقش اجتماعی از یونان باستان تا دوران مدرن می‌پردازد و اهمیت این مفهوم را در تحلیل جامعه و رفتار انسان نشان می‌دهد.
· تعارض نقش‌ها: او معتقد است که انسان در جامعه ناگزیر از ایفای نقش‌های مختلفی است که گاه با یکدیگر در تعارض هستند. این تعارضات می‌توانند منجر به تنش، اضطراب و حتی رفتارهای نابهنجار در افراد شوند.
· نقش اجتماعی و دگرگونی اجتماعی: او استدلال می‌کند که تعارضات نقش‌ها نه تنها یک پدیده منفی نیستند، بلکه می‌توانند موتور محرک دگرگونی اجتماعی باشند. به اعتقاد او، تلاش افراد برای حل تعارضات نقش‌ها می‌تواند به اصلاح ساختارهای اجتماعی و ایجاد جامعه‌ای عادلانه‌تر و آزادتر منجر شود.
· نقد نظریات کارکردگرایی و مارکسیسم: دارندورف در این کتاب به نقد نظریات کارکردگرایی و مارکسیسم در مورد جامعه می‌پردازد. او معتقد است که کارکردگرایان به طور اغراق‌آمیزی بر نظم و ثبات در جامعه تاکید می‌کنند و مارکسیست‌ها نقش تضاد و تعارض در جامعه را بیش از حد برجسته می‌کنند.
جمع‌بندی:
کتاب انسان اجتماعی رالف دارندورف اثری ارزشمند در حوزه جامعه‌شناسی است که به بررسی سرشت انسان از منظر نقش‌های اجتماعی می‌پردازد. این کتاب به دلیل رویکرد تحلیلی، نگارش روشن و روان و تاثیرگذاری قابل توجهی که داشته است، به عنوان یکی از آثار کلاسیک در این حوزه شناخته می‌شود.
