فردوسی و شعر او
نویسنده: مجتبی مینوی
کتاب «فردوسی و شعر او» اثر ارزشمند مجتبی مینوی، پژوهشی جامع و دقیق در شناخت حکیم ابوالقاسم فردوسی و بررسی شاهکار بی‌بدیل او، شاهنامه، است. این اثر نه تنها به معرفی فردوسی می‌پردازد، بلکه با نقدی موشکافانه، ابعاد مختلف این اثر سترگ را بررسی می‌کند. تمرکز اصلی کتاب بر تأثیرپذیری فردوسی از آثار پیش از خود و نیز بررسی اصالت اشعاری است که به او نسبت داده شده‌اند.
مجتبی مینوی (۱۲۸۲–۱۳۵۵)، نویسنده‌ی این کتاب، خود از چهره‌های برجسته در عرصهٔ ادبیات فارسی و از بنیان‌گذاران فرهنگستان ایران بود. دانش و تسلط او بر متون کهن، به این اثر عمق و اعتبار ویژه‌ای بخشیده است.
کتاب در دوازده فصل تنظیم شده و طیف وسیعی از موضوعات مرتبط با فردوسی و شاهنامه را پوشش می‌دهد. در ابتدای کتاب، نویسنده خلاصه‌ای از داستان‌های شاهنامه را ارائه می‌دهد تا زمینه برای بحث‌های بعدی فراهم شود. سپس به اهمیت شاهنامه برای مردم ایران از سه جنبه‌ی مهم اشاره می‌کند:
نخست، ارزش هنری و ادبی بی‌نظیر آن به عنوان اثری فاخر از شاعری بزرگ؛ دوم، بازتاب تاریخ داستانی و روایات نیاکان ملت ایران به مثابهٔ نسب‌نامه‌ای برای این قوم؛ و سوم، نقش حیاتی آن در حفظ و استواری زبان فارسی به عنوان اصلی‌ترین عامل پیوند میان اقوام ساکن در ایران.
مینوی در ادامه، سهم فردوسی در استحکام پایه‌های زبان فارسی و حفظ میراث ادبی و داستان‌های کهن ایران را مورد بررسی قرار می‌دهد. او با اشاره به تأثیرپذیری فردوسی از اشعار دقیقی و شاهنامهٔ منثور ابومنصوری، به ظرافت و هنر فردوسی در به نظم درآوردن عبارات منثور شاهنامهٔ منصوری و خلق توصیفات و خیالات شاعرانهٔ بدیع می‌پردازد.
علاوه بر این، کتاب به بررسی «داستان‌های ایران قبل و بعد از شاهنامه» نیز می‌پردازد و با درج ابیاتی منتخب از شاهنامه، خواننده را با نمونه‌هایی از این اثر گران‌سنگ آشنا می‌سازد. فصل نخست کتاب به ارائهٔ خلاصه‌ای از مضامین شاهنامه و فصل دوازدهم به منتخبی از اشعار آن اختصاص یافته است.
کتاب «فردوسی و شعر او» منبعی ارزشمند و ضروری برای علاقه‌مندان به ادبیات فارسی، دانشجویان و پژوهشگران حوزهٔ شاهنامه‌شناسی است. این اثر با رویکردی علمی و نقادانه، زوایای گوناگون زندگی و آثار فردوسی را روشن ساخته و درک عمیق‌تری از شاهنامه به عنوان یکی از ارکان اصلی فرهنگ و هویت ایرانی ارائه می‌دهد.