شاهنامه فردوسی (جلد دوم)
ابوالقاسم فردوسی
شاهنامه فردوسی، این اثر سترگ و بیهمتا، نه صرفاً یک کتاب، بلکه گنجینهای از هویت، فرهنگ و تاریخ ملت ایران است. این منظومهٔ حماسی که حاصل تلاش سی سالهٔ حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی است، داستانهای پهلوانان، پادشاهان و رویدادهای اساطیری و تاریخی ایران را به نظم درآورده و میراثی گرانبها برای نسلهای آینده به یادگار گذاشته است.
شاهنامه با بیش از پنجاه هزار بیت، روایتگر تاریخ و اسطورههای ایران از آغاز تا فتح ایران توسط اعراب در قرن هفتم میلادی است. این اثر به سه بخش اصلی تقسیم میشود: بخش اساطیری که به دوران پادشاهان پیشدادی و کیانی میپردازد؛ بخش پهلوانی که داستان دلاوریها و رزمآوریهای پهلوانان نامدار ایرانی همچون رستم را در بر میگیرد؛ و بخش تاریخی که به دوران پادشاهان تاریخی ایران، از جمله اشکانیان و ساسانیان، میپردازد.
ابوالقاسم فردوسی طوسی، شاعر حماسهسرای نامدار ایرانی و سرایندهٔ شاهنامه، حماسهٔ ملی ایران، در حدود سال ۳۲۹ هجری قمری (۹۴۰ میلادی) در روستای پاژ از توابع توس در خراسان دیده به جهان گشود. او را بزرگترین شاعر پارسیگو و یکی از ارکان ادب فارسی میدانند که شهرتی جهانی دارد. فردوسی را «حکیم سخن» و «حکیم توس» نیز لقب دادهاند.
از آنجا که شاهنامه در طول قرون متمادی به صورت نسخههای خطی منتقل شده، نسخههای متعددی از آن با ویژگیهای متفاوت پدید آمده است. در میان این نسخهها، چاپ مسکو از جایگاه ویژهای برخوردار است. این چاپ که حاصل تلاش محققان برجستهٔ بنیاد شرقشناسی فرهنگستان علوم روسیه در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی است، به دلیل دقت علمی و مقابلهٔ نسخههای متعدد خطی، به عنوان یکی از معتبرترین و دقیقترین نسخههای شاهنامه شناخته میشود.
جلد دوم از این مجموعهٔ ۱۰ جلدی، بخشی دیگر از داستانهای حماسی شاهنامه را در بر میگیرد. این جلد، همچون سایر مجلدات، بر اساس نسخهٔ معتبر مسکو تهیه و تنظیم شده و از همان دقت علمی و مقابلهٔ نسخ بهره میبرد.
انتشارات معین با انتشار این مجموعهٔ ۱۰ جلدی، خدمتی شایان به فرهنگ و ادب فارسی کرده است. جلد دوم، به عنوان بخشی از این مجموعه، نقشی مهم در درک سیر داستانهای شاهنامه و آشنایی با شخصیتهای برجستهٔ آن ایفا میکند و خواننده را برای ورود به دنیای حماسی و پرشور شاهنامه آماده میسازد.