هگل و اندیشه فلسفی در روسیه: ۱۹۱۷-۱۸۳۰
گی پلانتیبونژور
این کتاب، تالیف گی پلانتیبونژور و ترجمه محمدجعفر پوینده، به بررسی تأثیر عمیق فلسفه هگل بر اندیشههای فلسفی روسیه در قرن نوزدهم میپردازد. این دوره زمانی، دورهای پر التهاب و تحول در تاریخ روسیه است و اندیشههای هگل به عنوان یکی از مهمترین عوامل شکلدهندهی این تحولات شناخته میشود.
گی پلانتیبونژور (Guy Planty-Bonjour) فیلسوف و پژوهشگری فرانسوی است که به واسطهٔ آثارش در حوزهٔ فلسفهٔ معاصر، به ویژه فلسفهٔ شوروی، شناخته شده است. او یکی از چهرههای شاخص در بررسی و تحلیل اندیشههای فلسفی در کشورهای شرقی، به خصوص روسیه، بوده است.
آثار برجسته:
- مقولههای فلسفهٔ معاصر شوروی
اهمیت مطالعه این کتاب:
- نقش هگل در انقلاب روسیه: این کتاب به ما نشان میدهد که چگونه فلسفه هگل، با تأکید بر دیالکتیک و تغییر و تحول، به عنوان یک ابزار فکری برای توجیه و هدایت انقلاب روسیه مورد استفاده قرار گرفته است.
- تأثیر بر متفکران روس: نویسنده به بررسی تأثیر اندیشههای هگل بر متفکران برجستهای همچون بلینسکی، باکونین و هرتزن میپردازد و نشان میدهد که چگونه آنها از مفاهیم هگلی برای تفسیر مسائل اجتماعی و سیاسی روسیه استفاده کردهاند.
- جایگاه هگل در جدال غربگرایی و اسلاوپرستی: کتاب به بررسی نقش فلسفه هگل در جدال بین غربگرایان و اسلاوپرستان در روسیه میپردازد.
- تحلیل دیالکتیک در روسیه: نویسنده به بررسی نحوهی درک و تفسیر دیالکتیک هگلی توسط متفکران روس میپردازد و نشان میدهد که چگونه این مفهوم در تطبیق با شرایط خاص روسیه دچار تحولات و تغییراتی شده است.
مباحث اصلی کتاب:
- اشاعه آیین هگل: نویسنده به بررسی چگونگی ورود و گسترش فلسفه هگل در روسیه میپردازد و نشان میدهد که چگونه این فلسفه به سرعت در میان روشنفکران و دانشجویان روسی محبوبیت پیدا کرده است.
- از آشتی تا طغیان: این بخش به بررسی واکنشهای مختلف متفکران روس نسبت به فلسفه هگل میپردازد. برخی از آنها از هگل به عنوان ابزاری برای توجیه انقلاب استفاده میکردند، در حالی که برخی دیگر به مخالفت با او برمیخاستند.
- آشتی ناپذیری اسلاوپرستی با آیین هگل: نویسنده به بررسی تضاد بین فلسفه هگل و اندیشههای اسلاوپرستی میپردازد و نشان میدهد که چگونه برخی از متفکران روسی تلاش کردهاند تا این دو اندیشه را با هم آشتی دهند.
- هگلگرایی در دوره خیزش انقلابی: این بخش به بررسی نقش فلسفه هگل در تحولات انقلابی روسیه میپردازد و نشان میدهد که چگونه این فلسفه به عنوان یک ایدئولوژی برای توجیه و هدایت انقلاب مورد استفاده قرار گرفته است.
مخاطبان این کتاب:
- دانشجویان و پژوهشگران فلسفه
- دانشجویان و پژوهشگران تاریخ
- علاقهمندان به فلسفه سیاسی و اجتماعی
- علاقهمندان به ادبیات روسی
در مجموع، کتاب هگل و اندیشه فلسفی در روسیه، یک اثر ارزشمند برای درک بهتر تحولات فکری و سیاسی روسیه در قرن نوزدهم است. این کتاب به ما نشان میدهد که چگونه فلسفه هگل به عنوان یک ابزار فکری قدرتمند، در شکلدهی به اندیشههای متفکران روسی و تحولات اجتماعی و سیاسی این کشور نقش داشته است.