کتاب "ترانهها"، به روایت احمد شاملو، یکی از آثار ارزشمند ادبیات فارسی است که به معرفی و تفسیر رباعیات سه تن از بزرگترین شاعران و عرفای ایرانی، یعنی ابوسعید ابوالخیر، خیام نیشابوری و باباطاهر عریان میپردازد. شاملو با تصحیح و تدوین این رباعیات، خدمتی شایان به ادبیات فارسی کرده و این اثر را به یکی از منابع اصلی برای مطالعه و شناخت این شعرا تبدیل کرده است.
احمد شاملو (۲۱ آذر ۱۳۰۴ – ۲ مرداد ۱۳۷۹) متخلص به الف. بامداد و الف. صبح، شاعر، فیلمنامهنویس، روزنامهنگار، پژوهشگر، مترجم، فرهنگنویس و از دبیران کانون نویسندگان ایران بود. او بنیانگذار قالب شعری موسوم به شعر سپید به عنوان تحولی پس از شعر نو در ادبیات فارسی بود. از این رو او را پدر شعر سپید فارسی مینامند.
شاملو در کتاب ترانهها، با دقت و وسواس فراوان به تصحیح رباعیات سه شاعر بزرگ پارسی زبان پرداخته و با استفاده از دانش و تجربه خود، متن آنها را از اشتباهات و تحریفات احتمالی پاک کرده است. رباعیات، با ساختار کوتاه و موجز خود، حامل معانی ژرف و چندلایهای هستند.
رباعیات و دوبیتیهای این کتاب، طیف وسیعی از موضوعات را شامل میشود، از جمله عشق، عرفان، فلسفه، طبیعت و... . استفاده از علائم نگارشی و فونت خوانا، مطالعه این اشعار را برای مخاطب امروزی تسهیل کرده است. خواننده با مطالعه این کتاب، میتواند به جهانبینی و سبک شعری هر یک از این سه شاعر بزرگ پی ببرد و تفاوتها و شباهتهای آنها را بهتر درک کند. بنابراین، این کتاب برای پژوهشگران و علاقهمندان به ادبیات کلاسیک فارسی، یک منبع بسیار معتبر و مفید محسوب میشود.
مطالعه این کتاب، برای همه علاقهمندان به ادبیات فارسی، به ویژه شعر، توصیه میشود. با خواندن این کتاب، میتوان به دنیای عرفانی و فلسفی این سه شاعر بزرگ سفر کرد و از زیبایی و عمق اشعار آنها لذت برد.