ده‌نامه یا منطق العشاق
اوحدی مراغه‌ای
ده‌نامه یا منطق العشاق کتابی است که توسط اوحدی مراغه‌ای در قرن هشتم هجری به زبان فارسی نوشته شده است. این کتاب شامل ده نامه عاشقانه است که بین دو عاشق رد و بدل می‌شود.
درباره نویسنده:
اوحدالدین اوحَدی مراغه‌ای از شاعران و عارفان سده هشتم هجری قمری بود که تولدش را حدود ۶۷۳ق و وفاتش را ۱۵ رمضان ۷۳۸ق تخمین زده‌اند. درباره زادگاه او دو نظر وجود دارد: برخی او را اهل مراغه و برخی دیگر اصالتش را اصفهانی دانسته‌اند. او سرانجام در مراغه، که در آن زمان پایتخت ایلخانان بود، درگذشت و همان‌جا به خاک سپرده شد.
ویژگی‌های کتاب:
- موضوع اصلی کتاب عشق و عاشقی است. نامه‌ها به زیبایی و با زبانی شیوا، احساسات و عواطف عاشقان را به تصویر می‌کشند.
- کتاب به صورت منظوم و در قالب مثنوی سروده شده است.
محتوای کتاب:
منطق‌العشاق، که با نامهای ده‌نامه یا محبت‌نامه نیز شناخته می‌شود، یکی از مثنوی‌هایی است که در سده‌های ۷ تا ۱۰ هجری قمری با این عناوین سروده شده‌اند. این اثر شامل نامه‌های عاشقانه‌ای است که میان عاشق و معشوق رد و بدل می‌شد. اوحدی این مثنوی را در سال ۷۰۶ق / ۱۳۰۶م در مراغه به نام وجیه‌الدین یوسف بن حسن، نوه خواجه نصیرالدین طوسی، به پایان رساند.
بخشی از متن کتاب:
به نام آنکه ما را نام بخشید /زبان را در فصاحت کام بخشید
به نور خود بر افروزنده دل / به نار بیدلی سوزنده دل
سر هر نامهای از نام او خوش / جهان جان ز عکس جام او هوش
درود از ما سلام از حضرت او / دمادم بر رسول و عترت او
ابو القاسم که شد عالم طفیلش / فلک دهلیز چاوشان خیلش
در مجموع، ده‌نامه یا منطق العشاق یکی از آثار ارزشمند ادبیات فارسی است که به زیبایی و با زبانی شیوا، عشق و عاشقی را به تصویر می‌کشد. این کتاب می‌تواند برای علاقه‌مندان به شعر و ادبیات عاشقانه، منبعی غنی از احساسات و عواطف باشد.