انسان کامل در نگاه عطار
بهجت‌السادات حجازی
کتاب «انسان کامل در نگاه عطار» اثر بهجت‌السادات حجازی، به بررسی و تحلیل مفهوم انسان کامل از دیدگاه فریدالدین عطار نیشابوری، شاعر و عارف نامدار قرن هفتم هجری می‌پردازد. این کتاب با تمرکز بر آثار عطار، به ویژه منطق‌الطیر، تذکره‌الاولیا و دیوان اشعار او، سعی در تبیین جایگاه انسان کامل در اندیشه و عرفان عطار دارد.
این پژوهش، با تمرکز بر آثار عطار، سیمای انسان آرمانی و حقیقت‌جو را در عرفان نظری و عملی از منظر عطار بررسی می‌کند و وظایف رهرو در این مسیر را شرح می‌دهد. کتاب برای علاقه‌مندان به عرفان، ادبیات عرفانی و به ویژه اندیشه‌های عطار مفید است.
درباره نویسنده:
دکتر بهجت‌السادات حجازی، متولد سال ۱۳۳۹، دانشیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، نویسنده و مؤلفی است که در حوزه عرفان اسلامی و ادبیات عرفانی فعالیت دارد. ایشان پژوهشگری معاصر است که علاوه بر تدریس در دانشگاه، به تحقیق و تألیف در زمینه عرفان و ادبیات عرفانی، به ویژه آثار عطار نیشابوری، می‌پردازد.
ویژگی‌های کتاب:
برخی از ویژگی‌های این کتاب عبارت‌اند از:
- تمرکز بر آثار عطار (به‌ویژه منطق‌الطیر، تذکره‌الاولیا و دیوان اشعار او)
- تحلیل عمیق (تحلیل و بررسی ابعاد مختلف انسان کامل از دیدگاه عطار)
- استفاده از منابع معتبر (از جمله آثار خود عطار، قرآن، روایات و سایر متون عرفانی)
- رویکرد موضوعی (اختصاص‌یافتن هر بخش به یکی از ابعاد این موضوع)
- ارائه شواهد شعری (استفاده از اشعار و حکایات عطار به عنوان شاهد و مثال)
محتوای کتاب:
نویسنده در ابتدا به معرفی عطار و اندیشه‌های عرفانی او می‌پردازد و سپس به بررسی مفهوم انسان کامل در عرفان اسلامی و مقایسه آن با دیدگاه عطار می‌پردازد.
دکتر بهجت‌السادات حجازی در کتاب «انسان کامل در نگاه عطار»، به تفصیل به بررسی ویژگی‌های انسان کامل از دیدگاه عطار می‌پردازد. این ویژگی‌ها در سه بخش اصلی تقسیم شده‌اند:
ویژگی‌های معرفتی: این بخش شامل ویژگی‌هایی مانند علم لدنی (علمی که از طریق شهود و اشراق به دست می‌آید و نه از طریق تحصیل و آموزش)، شهود (تجربه مستقیم و بی‌واسطه حقیقت) و معرفت قلبی (شناخت خداوند از طریق دل و نه از طریق عقل) است.
ویژگی‌های اخلاقی: این بخش شامل ویژگی‌هایی مانند زهد (بی‌اعتنایی به دنیا و لذت‌های آن)، تقوا (پرهیزکاری و دوری از گناهان)، ایثار (فداکاری و از خودگذشتگی) و فداکاری (جان‌فشانی در راه خدا و حقیقت) است.
ویژگی‌های عملی: این بخش شامل ویژگی‌هایی مانند پیروی از شریعت (عمل به دستورات دینی)، خدمت به خلق (کمک و یاری رساندن به مردم)، ارشاد و هدایت (راهنمایی و هدایت مردم به سوی خدا) و... است.
یکی از نکات برجسته کتاب، استفاده از منابع متعدد و معتبر عرفانی است. نویسنده با بهره‌گیری از آثار عطار، قرآن، روایات، و منابع دیگر عرفانی، به غنای مطالب کتاب افزوده است.
مخاطبان کتاب:
- علاقه‌مندان به عرفان اسلامی
- پژوهشگران و دانشجویان ادبیات عرفانی
- علاقه‌مندان به اندیشه‌های عطار
- عموم مردم
درمجموع، کتاب «انسان کامل در نگاه عطار» اثر دکتر بهجت‌السادات حجازی، به بررسی مفهوم انسان کامل از دیدگاه عطار نیشابوری می‌پردازد. نویسنده با تمرکز بر آثار عطار، ویژگی‌های انسان کامل را در سه بخش معرفتی، اخلاقی و عملی تبیین و با اشعار و حکایات عطار، آنها را توضیح می‌دهد. این کتاب برای علاقه‌مندان به عرفان و ادبیات عرفانی، به ویژه اندیشه‌های عطار، مفید است.
