ابونصر فارابی: فیلسوف فرهنگ
غلامحسین ابراهیمی‌دینانی
کتاب «ابونصر فارابی: فیلسوف فرهنگ» نوشتهٔ استاد غلامحسین ابراهیمی‌دینانی و تحقیق و تدوین دکتر اسماعیل منصوری‌لاریجانی، به تحلیل و بازخوانی اندیشه‌ها و آثار فیلسوف بزرگ اسلامی، ابونصر فارابی، می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۴۰۳ توسط انتشارات سروش منتشر شده است.
درباره نویسنده:
غلامحسین ابراهیمی‌دینانی فیلسوف، استاد دانشگاه و پژوهشگر برجستهٔ ایرانی در حوزهٔ فلسفهٔ اسلامی است. او متولد ۱۳۱۳ در اصفهان بوده و یکی از برجسته‌ترین شارحان فلسفهٔ اسلامی، به‌ویژه حکمت اشراق و فلسفهٔ سهروردی، محسوب می‌شود. او تحصیلات خود را در حوزهٔ علمیه و سپس در دانشگاه تهران ادامه داد و نزد استادانی مانند علامه طباطبایی و سید‌ابوالحسن رفیعی‌قزوینی تعلیم دید. وی سال‌ها استاد گروه فلسفه در دانشگاه تهران و دیگر مراکز علمی بوده است.
از جمله آثار ایشان:
- «درخشش ابن‌رشد در حکمت مشاء»
- «دفتر عقل و آیت عشق»
ویژگی‌های کتاب:
- تحلیلی و مستند: این کتاب بر پایهٔ پژوهش‌های عمیق غلامحسین ابراهیمی‌دینانی، از فیلسوفان برجستهٔ معاصر، نگاشته شده و شامل تحلیل‌های دقیق از آثار و اندیشه‌های فارابی است.
- بررسی چندجانبهٔ فارابی: علاوه بر فلسفه، به مباحثی مانند نظریهٔ مدینهٔ فاضله، جایگاه فارابی در موسیقی، و تأثیر او بر فرهنگ اسلامی پرداخته شده است.
- مقایسه با فلسفهٔ یونانی و اسلامی: تطبیق اندیشه‌های فارابی با افلاطون، ارسطو، و فیلسوفان مسلمان مانند ابن‌سینا از دیگر ویژگی‌های کتاب است.
محتوای کتاب:
- زندگی و زمانه فارابی: مروری بر زندگی و شرایط تاریخی دوران فارابی، ارتباط او با فلسفه یونانی و اسلامی و مهاجرت‌های او.
- فارابی و حکمت مشایی: بررسی نقش فارابی در شکل‌گیری حکمت مشایی و تأثیر او بر ابن‌سینا و سایر فیلسوفان مسلمان.
- نظریهٔ مدینهٔ فاضله: تشریح اندیشهٔ فارابی دربارهٔ جامعهٔ ایده‌آل و مقایسه آن با افلاطون.
- مفهوم عقل و معرفت در فلسفهٔ فارابی: تحلیل دیدگاه او دربارهٔ عقل فعال، مراتب معرفت و رابطهٔ عقل و وحی.
- فارابی و موسیقی: بررسی تألیفات فارابی در موسیقی و تأثیر آن بر نظریه‌های موسیقایی دوره‌های بعد.
- تأثیر فارابی بر حکمت و فرهنگ اسلامی: نقش فارابی در پیوند فلسفه و دین و تأثیر او بر فیلسوفان پس از خود.
مخاطبان کتاب:
- دانشجویان و پژوهشگران فلسفه
- استادان و محققان علوم انسانی
- علاقه‌مندان به اندیشه‌های فارابی
- مخاطبان عمومی با علاقه به فلسفه
در مجموع، «ابونصر فارابی: فیلسوف فرهنگ» کتابی تحلیلی و خواندنی است که به بررسی اندیشه‌ها و آثار فارابی می‌پردازد.