تروریسم رسانهای:کژکارکردهای شبکه‌های اجتماعی
دکتر حجت‌الله عباسی
کتاب «تروریسم رسانهای؛ کژکارکردهای شبکه‌های اجتماعی» تألیف حجت‌الله عباسی، پژوهشگر رسانه و مدرس دانشگاه، چاپ اول سال ۱۴۰۳ از سوی انتشارات سروش عرضه شده است. این کتاب با تمرکز بر تأثیرات منفی و چالش‌های شبکه‌های اجتماعی در بروز «تروریسم رسانهای»، مسئله‌ای معاصر و مهم در فضای رسانهای و اجتماعی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
درباره نویسنده:
حجت‌الله عباسی، صاحب اثر، دارای دکترای مدیریت رسانه از دانشگاه تهران است، همچنین فعال در حوزه روزنامه‌نگاری و مدرس دانشگاه. او مطالعات متعددی در موضوعات رسانه، ارتباطات، شبکه‌های اجتماعی و تأثیرات آن‌ها بر فضای عمومی انجام داده است. تجربه آکادمیک و پژوهشی‌اش به او امکان داده است که کتابی با پشتوانۀ نظری و مثال‌های عینی برای تحلیل “تروریسم رسانهای” ارائه دهد.
ویژگی‌های کتاب:
● تقسیم‌بندی دقیق مفهومی: کتاب دارای فصل‌هایی جداگانه برای مفهوم‌شناسی تروریسم رسانهای، نظریه‌ها و استراتژی‌های شبکه‌های اجتماعی، مبانی نظری و بررسی نسبت تروریسم و رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی است.
● تمرکز بر مورد داعش: تحلیل خاستگاه و مبانی ایدئولوژیک داعش، و بررسی نحوه استفاده این گروه از شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغ، جذب نیرو، هدایت عملیات، کنترل و آموزش.
● ارائه راهکار و نظریه جدید: در فصل دهم نظریۀ «دروازه‌بانی خودگزین شبکه‌های اجتماعی» مطرح شده است، به همراه راهبردهایی برای مقابله با تروریسم رسانهای.
● پوشش کاربرد شبکه‌های اجتماعی شناخته شده مثل فیس‌بوک و توییتر، همراه با تحلیل چالش‌ها، مزایا، امکانات، و تهدیداتی که این فضاها برای کنترل یا مقابله با گفتمان تروریستی فراهم می‌آورند.
محتوای کتاب:
کتاب به این صورت است که از ابتدا مفاهیم پایه‌ای تروریسم و رسانه، و شبکه‌های اجتماعی تعریف و گونه‌شناسی می‌شوند؛ سپس نظریه‌ها و استراتژی‌های شبکه‌های اجتماعی بررسی می‌شوند، و فصلی به پارادایم فناوری اطلاعات و ارتباطات اختصاص دارد تا نشان دهد چگونه ظهور جامعه شبکه‌ای زمینه را آماده کرده است. در ادامه، مبانی نظری تروریسم رسانهای مورد واکاوی قرار می‌گیرد، و نیز مثال‌های عملی مانند فعالیت‌های داعش در شبکه‌های اجتماعی بررسی می‌شوند؛ فصل‌های بعدی به چالش‌ها و راهبردهای مقابله با این پدیده می‌پردازند. در نهایت، فصل دهم به نظریه‌ای نو درباره مدل “دروازه‌بانی خودگزین” شبکه‌های اجتماعی اختصاص یافته است که در آن تلاش شده راهکارهای مؤثر برای کاهش تأثیرات منفی و کنترل تروریسم رسانهای پیشنهاد شود.
مخاطبان کتاب:
این کتاب برای دانشجویان رشته‌های ارتباطات، رسانه، علوم سیاسی، امنیت ملی، مطالعات فرهنگی و جامعه‌شناسی مناسب است. همچنین پژوهشگران و اساتیدی که به موضوعات تروریسم، مطالعات رسانهای و فضای مجازی علاقمند‌اند، و نیز مسئولان فرهنگی، نهادهای دولتی یا سازمان‌های امنیتی که با مسئله خطرات رسانهای و شبکه‌های اجتماعی سروکار دارند، می‌توانند مخاطب اصلی این اثر باشند. علاوه بر این، برای کاربران فعال شبکه‌های اجتماعی که مایل‌اند بفهمند چگونه نظریه‌ها و کاربردهای شبکه می‌توانند در جهت مقاومت یا سوءاستفاده مورد استفاده قرار گیرند، مفید است.
کتاب «تروریسم رسانهای؛ کژکارکردهای شبکه‌های اجتماعی» اثر حجت‌الله عباسی یک اثر به‌هنگام و ضروری است در زمانه‌ای که شبکه‌های اجتماعی نقش کلیدی در زندگی فردی و جمعی یافته‌اند و هم فرصت‌اند و هم تهدید. این کتاب با تحلیل عمیق مفهومی، بررسی موردی با تمرکز بر داعش، و ارائه راهبردها و نظریه جدید، کمک می‌کند که شناخت بهتری از سازوکارها و خطرات رسانهای حاصل شود. خواندن آن می‌تواند برای کسانی که می‌خواهند با تهدیدات مخفی و آشکار تروریسم رسانهای آشنا شوند، و نیز برای طراحی سیاست‌ها و راهکارهایی جهت مقابله با سوءاستفاده‌های احتمالی از شبکه‌های اجتماعی، بسیار مؤثر و راهگشا باشد.
