آیندهی کودکی
آلن پروت
کتاب «آیندهی کودکی» (The Future of Childhood: Towards the Interdisciplinary Study of Children) اثر آلن پروت، با ترجمهٔ علیرضا کرمانی و انتشار توسط انتشارات فراهم در سال ۱۴۰۲، یکی از آثار مهم در حوزهٔ مطالعات کودکی است که با رویکردی میان‌رشته‌ای به بررسی مفهوم کودکی در جوامع معاصر می‌پردازد.
دربارهٔ نویسنده:
آلن پروت استاد جامعه‌شناسی و مدیر برنامهٔ کودکان ۵ تا ۱۶ ساله در شورای تحقیقات اقتصادی و اجتماعی (ESRC) در دانشگاه استرلینگ بریتانیا است. او از پیشگامان مطالعات اجتماعی دوران کودکی به‌شمار می‌رود و در آثار خود به بررسی جایگاه کودکان در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد.
ویژگی‌های کتاب:
● رویکرد میان‌رشته‌ای: کتاب با بهره‌گیری از دیدگاه‌های جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، انسان‌شناسی و آموزش، به تحلیل مفهوم کودکی می‌پردازد.
● نقد برساخت‌گرایی افراطی: پروت با عبور از دوگانه‌های سنتی مانند طبیعت/فرهنگ و کودک/بزرگسال، کودکی را به‌عنوان پدیده‌ای ترکیبی و پیچیده معرفی می‌کند.
● استفاده از نظریهٔ کنشگر-شبکه: با تأثیر از نظریهٔ برونو لاتور، نویسنده به نقش اشیاء، فناوری‌ها و مفاهیم در شکل‌گیری کودکی می‌پردازد.
● تأکید بر عاملیت کودکان: کتاب بر این نکته تأکید دارد که کودکان نه صرفاً گیرندگان منفعل مراقبت، بلکه عاملانی فعال در جامعه هستند.
محتوای کتاب:
کتاب «آیندهی کودکی» نگاهی میان‌رشته‌ای به تحولات مفهوم کودکی دارد. آلن پروت در آن به نقش کودکان به‌عنوان عاملان اجتماعی می‌پردازد، نه صرفاً موجوداتی نیازمند مراقبت. او تأثیر جهانی‌شدن، فناوری، و مدرنیته را بر تجربهٔ کودکی بررسی می‌کند. کتاب با استفاده از نظریه کنشگر-شبکه، مرزهای سنتی بین کودک و بزرگسال را به چالش می‌کشد. همچنین به مباحثی چون حقوق کودکان، فردیت‌سازی و تغییر نقش والدین می‌پردازد. هدف آن بازنگری در برداشت‌های رایج از کودکی در دنیای معاصر است.
مخاطبان کتاب:
این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به حوزه‌های مطالعات کودکی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، آموزش و سیاست‌گذاری اجتماعی مناسب است. همچنین، برای نویسندگان و فعالان حوزهٔ کودک که به دنبال درک عمیق‌تری از مفهوم کودکی هستند، مفید خواهد بود.
«آیندهی کودکی» اثری است که با رویکردی نوآورانه و میان‌رشته‌ای، به بازاندیشی در مفهوم کودکی می‌پردازد. نویسنده با نقد دیدگاه‌های سنتی و تأکید بر پیچیدگی‌های اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژیکی دوران کودکی، خوانندگان را به تأمل در نقش و جایگاه کودکان در جامعهٔ معاصر دعوت می‌کند. این کتاب منبعی ارزشمند برای درک تحولات دوران کودکی و پیامدهای آن برای آینده است.