معرفتشناسی دینی
تایلر دالتونمکناب
کتاب «معرفتشناسی دینی» نوشتهٔ تایلر دالتونمکناب و ترجمهٔ زهرا زرگر، اثری است که به بررسی رابطهٔ میان معرفتشناسی و باورهای دینی میپردازد. این کتاب در سال ۱۴۰۳ توسط انتشارات سروش منتشر شده و در مجموعهٔ «بنمایههای فلسفهٔ دین» قرار دارد.
ویژگیهای کتاب:
- رویکرد تحلیلی و فلسفی: کتاب با بهرهگیری از مفاهیم معرفتشناسی تحلیلی، به بررسی عقلانیت باورهای دینی میپردازد.
- تمرکز بر نظریههای پلانتینگا: مکناب بهطور خاص به نظریههای پلانتینگا در زمینهٔ معرفتشناسی دینی میپردازد و آنها را تحلیل میکند.
- پاسخ به نقدهای تکاملی: کتاب به بررسی و پاسخ به نقدهایی میپردازد که از سوی معرفتشناسان تکاملی مطرح شدهاند.
محتوای کتاب:
مکناب در این اثر، به بررسی چگونگی ارتباط مفاهیم معرفتی مانند توجیه، عقلانیت و صدق با باورهای دینی میپردازد. او با تکیه بر نظریههای آلوین پلانتینگا، بهویژه مدلهای «کارکردگرایی» و «مدل آکویناس/کالوین (AC)»، استدلال میکند که باورهای دینی میتوانند بدون نیاز به شواهد تجربی یا استنباطی، موجه و عقلانی باشند. این دیدگاه بر این اساس استوار است که باورهای دینی در صورت عملکرد صحیح قوای شناختی انسان، میتوانند بهعنوان باورهای پایه تلقی شوند.
علاوه بر این، مکناب به نقدهایی که از سوی معرفتشناسان تکاملی مطرح شدهاند، پاسخ میدهد. این نقدها معمولاً ادعا میکنند که باورهای دینی نتیجهٔ فرآیندهای روانشناختی تکاملی هستند و بنابراین نمیتوانند معرفت واقعی باشند. مکناب با تحلیل این دیدگاهها، از عقلانیت و اعتبار معرفتی باورهای دینی دفاع میکند.
مخاطبان کتاب:
- دانشجویان و پژوهشگران فلسفهٔ دین و معرفتشناسی
- علاقهمندان به مباحث عقلانیت و باورهای دینی
- افرادی که به دنبال درک عمیقتری از رابطهٔ میان ایمان و عقل هستند
در مجموع، کتاب «معرفتشناسی دینی» اثری است که با رویکردی تحلیلی، به بررسی عقلانیت و توجیه باورهای دینی میپردازد. مکناب با بهرهگیری از نظریههای پلانتینگا، استدلال میکند که باورهای دینی میتوانند بدون نیاز به شواهد تجربی، موجه باشند. این کتاب منبعی ارزشمند برای درک بهتر از رابطهٔ میان معرفتشناسی و دین است.