قلمروزدایی علم و دین
گریگور داوس
کتاب «قلمروزدایی علم و دین » نوشته گریگور داوس و منتشر شده توسط انتشارات سروش، کاوشی عمیق در رابطه پیچیده بین علم و دین در عصر پست‌مدرن است. این اثر ارزشمند، به جای تقابل یا سازش سطحی، به دنبال بازتعریف و «قلمروزدایی» از مرزهای سنتی این دو حوزه است تا راهی نو برای درک متقابل آن‌ها بگشاید. داوس با نگاهی نقادانه و تحلیلی، به مباحث کلیدی در فلسفه علم و الهیات می‌پردازد و چشم‌اندازی تازه برای الهیات طبیعی در دوران معاصر ارائه می‌دهد.
ویژگی‌های کتاب:
- بازتعریف الهیات طبیعی: گریگور داوس تلاش می‌کند تا مفهوم الهیات طبیعی را از نو بسازد؛ مفهومی که نه متکی بر مفروضات پیشین علمی باشد و نه دچار تعصبات دینی. او به دنبال یافتن نقاط تلاقی و هم‌افزایی میان بینش‌های علمی و پرسش‌های الهیاتی است.
- استفاده از منابع متنوع: این کتاب با بهره‌گیری از گستره وسیعی از منابع فلسفی، الهیاتی و علمی، به غنای مباحث می‌افزاید و خواننده را با دیدگاه‌های مختلف آشنا می‌کند.
- زبان تحلیلی و استدلالی: داوس با زبانی دقیق و استدلالی، مباحث پیچیده را به گونه‌ای مطرح می‌کند که برای مخاطبان علاقه‌مند به فلسفه دین و علم قابل فهم باشد.
محتوای کتاب:
این کتاب با هدف تحلیل عمیق منازعه علم و دین نگاشته شده است. رویکرد آن، توسعه مفاهیم علم و دین به شکلی جامع و پیچیده است و در مقابل مدل‌های ساده‌تر، چهار بعد کلیدی را برای بررسی رابطه آن‌ها معرفی می‌کند:
- بعد شناختی: این بعد به محتوای گزاره‌ها و ادعاهای علمی و دینی می‌پردازد.
- بعد غایت‌شناختی: اهداف و مقاصد پنهان در علم و دین را مورد بررسی قرار می‌دهد.
- بعد نهادی: رابطه علم و دین را از طریق ساختارها و سازمان‌های اجتماعی مرتبط با آن‌ها تحلیل می‌کند.
- بعد معرفت‌شناختی: به انواع معرفت، زبان مورد استفاده و منابع دانش در هر دو حوزه می‌پردازد.
مخاطبان کتاب:
- دانشجویان و پژوهشگران فلسفه دین و علم
- الهیدانان و متفکران دینی
- علاقه‌مندان به مباحث بین‌رشته‌ای
در مجموع، کتاب «قلمروزدایی علم و دین» ، دعوتی است به تفکر انتقادی و نگاهی باز به یکی از قدیمی‌ترین و چالش‌برانگیزترین روابط فکری بشر. این اثر نه تنها به بررسی گذشته این رابطه می‌پردازد، بلکه راهی به سوی آینده‌ای باز می‌کند که در آن علم و دین می‌توانند بدون تعارض، به غنای یکدیگر بیفزایند.