قرآن از زبان قرآن
سیدمحمدتقی حکیم
کتاب "قرآن از زبان قرآن" اثر ارزشمند سیدمحمدتقی حکیم، که توسط انتشارات سروش منتشر شده، اثری عمیق و روشنگر در حوزه علوم قرآنی است. این کتاب، همانطور که از نامش پیداست، رویکردی منحصر به فرد در تفسیر کلام‌الله مجید دارد؛ یعنی با بهره‌گیری از خودِ آیات قرآن، به تبیین و تفسیر مفاهیم و معارف آن می‌پردازد.
ویژگی‌های کتاب:
- جامعیت و اتقان علمی: سید محمدتقی حکیم با تسلط مثال‌زدنی بر علوم قرآنی و معارف اسلامی، اثری از خود برجای گذاشته که از نظر محتوایی بسیار غنی و از نظر علمی دقیق است. پژوهش‌های گسترده و استدلال‌های محکم، اعتبار ویژه‌ای به این کتاب بخشیده است.
- رویکرد تحلیلی و تبیینی: این کتاب تنها به ترجمه یا شرح ساده آیات نمی‌پردازد، بلکه با تحلیل هوشمندانه و تبیین روشن مفاهیم، به خواننده کمک می‌کند تا به درکی عمیق از بطون و ظواهر قرآن دست یابد.
- زبان شیوا و ساختار منظم: با وجود عمق مطالب، زبان کتاب روان و شیوا است که امکان بهره‌برداری آسان را برای طیف وسیعی از مخاطبان فراهم می‌کند. همچنین ساختار منظم و دسته‌بندی موضوعی، به سهولت مطالعه و پیگیری مباحث کمک می‌کند.
محتوای کتاب:
کتاب "قرآن از زبان قرآن" با ساختاری دو بخشی تدوین شده است: بخش نخست با عنوان "قرآن خود را معرفی می‌کند و از مزایای خویش سخن می‌گوید" به معرفی جامع و بیان ویژگی‌های منحصربه‌فرد قرآن می‌پردازد. بخش دوم، "قرآن از خود دفاع می‌کند و به انتقاداتی که از او شده پاسخ می‌گوید"، به بررسی و پاسخگویی به شبهات و انتقادات مطرح شده علیه قرآن اختصاص دارد.
ذیل این دو بخش، موضوعات متنوع و مهم قرآنی همچون "چه کسانی هدایت می‌شوند؟"، "نشانه‌های پرهیزکاران"، "در کفر ورزیدن اولی نباشید"، "اگر راست می‌گویید"، "دشمن جبرئیل" و "اگر خدا نبود و پر رویی کافران" مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌اند. این مباحث شامل متن اصلی آیات، ترجمه، شأن نزول و شرح و تفسیر کامل آیات هستند. لازم به ذکر است که این مجموعه پیش‌تر به صورت سلسله مقالاتی در ماهنامه ارتش جمهوری اسلامی ایران (ویژه خانواده) منتشر شده بود.
مخاطبان کتاب:
- پژوهشگران و دانشجویان علوم قرآنی: منبعی غنی و معتبر برای تحقیقات و مطالعات تخصصی در زمینه تفسیر و علوم قرآنی است.
- طلاب و روحانیون: برای تعمیق دانش قرآنی و استفاده در مباحث تفسیری و ارشادی، بسیار سودمند خواهد بود.
- عموم علاقه‌مندان به قرآن: هر کسی که مشتاق به درک عمیق‌تر از کلام الهی است و می‌خواهد از طریق خود قرآن به مفاهیم آن پی ببرد، این کتاب را راهنمایی ارزشمند خواهد یافت.
در مجموع، "قرآن از زبان قرآن" اثری ماندگار و مرجعی قابل اتکا برای هر کسی است که به دنبال فهمی عمیق و مستدل از کتاب آسمانی مسلمانان است. این کتاب نه تنها دریچه‌ای نو به سوی مفاهیم قرآنی می‌گشاید، بلکه با روش‌شناسی منحصر به فرد خود، خواننده را به سفری اکتشافی در اقیانوس بی‌کران معارف قرآنی دعوت می‌کند. مطالعه این اثر، گامی مهم در جهت فهم بهتر و عمل به آموزه‌های حیات‌بخش قرآن کریم خواهد بود.