کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)
ل.ر. شنایدر، ج.ج. کیرکلند
کتاب «کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)» نوشته ل.ر. شنایدر و ج.ج. کیرکلند ، نشریافته توسط انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، یکی از مرجع‌های معتبر و شناخته‌شده در زمینه HPLC است. کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا، که به اختصار HPLC نامیده می‌شود، یکی از شناخته‌شده‌ترین روش‌های جداسازی و تحلیل کمی و کیفی مواد است. این روش به‌طور گسترده در حوزه‌های مختلفی از جمله شیمی، داروسازی، زیست‌شناسی، زمین‌شناسی، فارماکولوژی، علوم پایه پزشکی، کشاورزی، صنایع غذایی و علوم آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به صورت مستمر در مراکز آزمایشگاهی، پژوهشی، آموزشی و صنعتی به کار می‌رود.
ویژگی‌های کتاب:
- جامع و به‌روز : پوشش همه جانبه از پایه تا بخش‌های پیشرفته، همراه با اطلاعات متناسب با تکنولوژی‌های جدید .
- تأکید بر عمل‌گرایی : شامل مثال‌های کاربردی و سناریوهای واقعی، همراه با نکات عیب‌یابی.
- متن تخصصی و روشن : نوشته حرفه‌ای با ساختار منطقی و قابل استفاده هم برای مبتدیان و هم کارشناسان.
محتوای کتاب:
- مبانی و نظریه HPLC: فصل‌های ابتدایی به معرفی کامل کروماتوگرافی مایع، انواع فازها (Reversed‑Phase، Normal‑Phase، Ion‑Exchange)، معیارهای جداسازی و تأثیر پارامترها اختصاص یافته‌اند .
- تجهیزات و آشکارسازها: توضیحاتی دقیق در مورد پمپ‌ها، اوتوسمپلرها، ستون‌ها (به‌ویژه انواع C18 و فازهای مختلف) و انواع دتکتورها (UV‑Vis, DAD، فلورسانس و دیگر دستگاه‌های پیشرفته) ارائه شده.
- روش‌های جداسازی و گرادیان‌سازی: در فصول میانی، مبانی گرادیان‌سازی، استخراج فاز ثابت، توسعه متد آزمایشی و روش‌های 2D (مانند ترکیب HILIC و Reversed Phase) به صورت عمیق بررسی شده‌اند .
- روش‌های کمی و کیفی و اعتبارسنجی: پوشش کامل مفاهیم کالیبراسیون، نمودارهای منحنی، روش‌های کمی و کیفی، اعتبار متد (method validation) و تضمین کیفیت (QC/SQ) .
- کاربردهای تخصصی و نمونه‌های عملی: شامل کروماتوگرافی بیومولکولی (پروتئین‌ها، پلیمرها)، کروماتوگرافی جداسازی انانتیومرها، کروماتوگرافی preparative و نمونه‌برداری اولیه .
مخاطبان کتاب:
- دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته‌های شیمی، بیوشیمی، داروسازی، علوم زیستی.
- پژوهشگران و متخصصان میدانی در آنالیزهای صنعتی، محیط‌زیستی، غذایی و دارویی.
- اپراتورهای آزمایشگاهی و کارشناسان کنترل کیفیت که با دستگاه‌های HPLC کار می‌کنند.
- علاقه‌مندان به یادگیری عمیق روش‌های کمی و کیفی جداسازی با دستگاه.
در مجموع، این کتاب، با پوشش گسترده از نظریه تا نوع پیشرفته تجهیزات، یکی از منابع نهایی HPLC محسوب می‌شود.همچنین این کتاب، برای کسانی که نیاز به توسعه متدهای دقیق، اعتبارسنجی و عیب‌یابی دارند، ابزار بسیار مفید و سودمندی است.