مبانی بیوفیزیک: بیوفیزیک پروتئین‌ها، اسیدهای نوکلئیک و طیف‌سنجی
دکتر بیژن رنجبر، دکتر حسین نادری‌منش و دکتر خسرو خلیفه
کتاب «مبانی بیوفیزیک: بیوفیزیک پروتئین‌ها، اسیدهای نوکلئیک و طیف‌سنجی»، تألیف دکتر بیژن رنجبر، دکتر حسین نادری‌منش و دکتر خسرو خلیفه، توسط مرکز نشر آثار علمی دانشگاه تربیت مدرس (چاپ چهارم، سال ۱۴۰۲) منتشر شده است.
درباره نویسندگان:
دکتر بیژن رنجبر (متولد ۱۳۴۵ خرم‌آباد)، استاد تمام بیوفیزیک، با دکترای بیوفیزیک از مسکو. از ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳ رئیس دانشگاه تربیت مدرس بوده است. از جمله آثار: تألیف متعددی در بیوفیزیک و کتاب «بیوفیزیک»، «مبانی بیوفیزیک» و ترجمه «موسیقی حیات».
دکتر خسرو خلیفه، استاد دانشگاه زنجان، دارای دکترای بیوفیزیک از دانشگاه تربیت‌مدرس (۱۳۸۹–۱۳۸۴) است. رساله دکترای او به بررسی سینتیکی و ترمودینامیکی واسرشتگی و بازتاخوردی پروتئین لوسیفراز در گونه Lampyris Turkestanicus اختصاص داشت، با راهنمایی دکتر بیژن رنجبر و دکتر سامان حسینخانی.
دکتر حسین نادری‌منش، بیوفیزیکدان و مؤلف کتاب‌های تخصصی، از همکاران نزدیک دکتر رنجبر در این اثر است.
ویژگی‌های کتاب:
● به‌روز و جامع
● ساختار محتوایی منظم
● تلفیق تئوری با کاربرد ابزارهای طیف‌سنجی در پژوهش‌های زیستی – مولکولی
محتوای کتاب:
کتاب «مبانی بیوفیزیک: بیوفیزیک پروتئین‌ها، اسیدهای نوکلئیک و طیف‌سنجی» در سه بخش اصلی سازمان‌دهی شده است. بخش اول به ساختار و پایداری پروتئین‌ها می‌پردازد و مفاهیمی مانند تاخوردگی، پیوندهای غیرکوالانسی، برهم‌کنش‌های مولکولی و پایداری حرارتی را بررسی می‌کند. بخش دوم به بیوفیزیک اسیدهای نوکلئیک اختصاص دارد که ساختار DNA و RNA، عوامل مؤثر در ثبات آن‌ها و نقش برهم‌کنش‌های الکترواستاتیک و هیدروژنی را تحلیل می‌کند. در بخش سوم نیز روش‌های طیف‌سنجی مورد استفاده در تحلیل ساختارهای زیستی مانند UV‑Vis، فلورسانس، Circular Dichroism و FTIR معرفی شده و کاربردهای آن‌ها در پژوهش‌های مولکولی شرح داده می‌شود. محتوای کتاب هم از جنبه نظری و هم عملی برای درک مکانیسم‌های فیزیکی در سطح مولکولی طراحی شده است.
مخاطبان کتاب:
این کتاب به‌طور خاص برای دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد در رشته‌های بیوفیزیک، بیوشیمی، علوم سلولی و مولکولی، زیست‌فناوری و نانوبیوفناوری نوشته شده است. همچنین می‌تواند منبع آموزشی و پژوهشی مفیدی برای اساتید دانشگاه، پژوهشگران حوزه زیست‌مولکولی و کاربران ابزارهای طیف‌سنجی در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی باشد. با توجه به رویکرد میان‌رشته‌ای کتاب، برای علاقه‌مندان به درک علمی از ساختارهای زیستی و روش‌های پیشرفته آنالیز مولکولی نیز بسیار مناسب است.
کتاب «مبانی بیوفیزیک…» با محتوایی منسجم و روزآمد، به‌خصوص برای فهم ساختار پروتئین و اسیدهای نوکلئیک و آشنایی با روش‌های طیف‌سنجی، ترکیبی جذاب از تئوری و عمل برای دانشجویان و پژوهشگران به‌شمار می‌رود. این اثر، جامع‌تر از منابع رایج دانشگاهی است و کمک شایانی به تقویت فهم مولکولی در علوم زیستی می‌کند. پیشنهاد می‌شود برای مسیرهای آموزشی در رشته‌های بین‌رشته‌ای، این کتاب را به عنوان منبع درسی یا مطالعه تخصصی در نظر بگیرید.