معرفت؛ عین‌القضات همدانی
استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی
کتاب «معرفت؛ عین‌القضات همدانی» مجموعه‌ای از گفتارهای فلسفی و عرفانی استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی است که به‌تحقیق و تدوین دکتر اسماعیل منصوری لاریجانی توسط انتشارات سروش منتشر شده است. چاپ نخست این اثر در سال ۱۴۰۴ شمسی در ۱۷۲ صفحه منتشر گردیده و نقد و بررسی عمیقی بر اندیشه‌های عین‌القضات ارائه می‌دهد.
درباره نویسنده:
استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان معاصر ایران و متخصص در فلسفه اسلامی، به‌ویژه حکمت اشراق و فلسفه سهروردی است. او در سال ۱۳۱۳ در شهر دینان از توابع اصفهان به دنیا آمد و تحصیلات خود را در حوزه علمیه قم آغاز کرد، اما بعدها مسیر دانشگاهی را نیز ادامه داد و به‌عنوان استاد تمام فلسفه در دانشگاه تهران، علامه طباطبایی و دانشگاه آزاد مشغول به تدریس شد.
دینانی با تکیه بر تحلیل عقلانی و نگاه نقادانه به متون عرفانی و فلسفی، کوشیده است تا بین عقل و نقل، فلسفه و عرفان، و دین و خرد، رابطه‌ای نو برقرار کند. او را بیشتر با برنامه‌های تلویزیونی نظیر «معرفت» می‌شناسند که در آن به شرح افکار متفکرانی چون ابن‌سینا، سهروردی، ملاصدرا، عین‌القضات، مولوی و حافظ می‌پردازد.
ویژگی‌های کتاب:
● ارائه تبیینی دقیق از شهود عرفانی و اشارات لطیف حضرت عین‌القضات همدانی
● تفکیک بین «علوم ظاهری» و «علوم باطنی» و برجسته‌سازی معرفت حقیقی در اندیشهٔ عین‌القضات
● بررسی موشکافانه موضوعاتی همچون عشق مجازی و حقیقی، فناء فی‌الله، اتحاد عاشق و معشوق، و شأن شناخت قلبی از حقیقت الهی
● نثر گزارشی و اشاراتی دقیق که بیانگر اجتناب عین‌القضات از زبان صریح برای رساندن معارف غیبی است.
محتوای کتاب:
محتوای کتاب متکی بر تحلیل عمیق متون عرفانی و فلسفی عین‌القضات همدانی است؛ از جمله رساله «زبده‌الحقایق» و «تمهیدات» که در آن اصول معرفت‌شناسی، عشق الهی، تاویل‌گرایی و موضوعات مربوط به ولایت، نبوت و حتی تقدیس ابلیس بررسی شده است.
مخاطبان کتاب:
این اثر برای پژوهشگران و علاقه‌مندان عرفان اسلامی، فلسفه دین، ادبیات عرفانی و آموزه‌های اخلاقی و سلوکی مناسب بوده و مخاطبانی را هدف قرار می‌دهد که به درک عمقی از تجربه‌شهود و معرفت‌گرایی اسلامی اهتمام دارند.
کتاب «معرفت؛ عین‌القضات همدانی» با رویکرد تحلیلی و نقادانه، نقبی به ژرفای یقین عرفانی و اصول معرفت‌شناسی اسلامی زده و خوانندگان را به مواجهه‌ای تازه با فلسفه و عرفان تقلیل‌ناپذیر دعوت می‌کند. این اثر، فرصتی مناسب برای فهم پیچیده‌ترین مباحث درباره عشق، حقیقت و سلوک عرفانی در سنت اسلامی است که خواننده را به سمت معرفتی فراتر از عقل انتقادی هدایت می‌کند.
