از جایی كه در تحلیل هر اقتصادی و در هر تحلیل اقتصادی از سطوح كلان یك اقتصاد تا سطوح خرد، تحلیلگر با یك دوگانه‌ی تحلیلی تحت عنوان ساختار ـ عملكرد روبه‌روست، در تحلیل اقتصاد ایران نیز با این دوگانه‌ی تحلیلی مواجه هستیم. پس ناگزیریم به دو سطح متفاوت از تحلیل بپردازیم. در سطح اول وقتی سخن از سطح ساختاری به میان می‌آید، یك نظام اقتصادی شكل‌یافته در سیر تاریخی مدنظر است كه روابط و تعاملات میان دولت، بازار و چارچوب نهادی را شكل می‌دهد و حدود و ثغور عملكرد اقتصادی نظام را روشن می‌كند. در واقع، درك سازوكار عملكرد هر اقتصادی مانند اقتصاد ایران، نیازمند درك ساختاری نظام اقتصادی است. در سطح دوم، با تحلیل عملكردی اقتصاد ایران تحت ساختارهای موجود روبه‌رو هستیم. در این بخش قصد بر آن است تا آینه‌ای در برابر اقتصاد ایران گذاشته شود و مزایا و معایب، نقاط قوت و ضعف، تهدیدها و فرصت‌ها و خلاصه هر آنچه كه اقتصاد امروز ایران، به واسطه‌ی آن‌ها «اقتصاد ایران» خوانده می‌شود، در بیانی ساده و قابل فهم عیان شود. سطح عملكردی در واقع به چگونگی عملكرد اقتصاد ایران در سطح اقتصاد كلان، تحلیل و برای متغیرهای كلان اقتصادی مانند تولید و رشد اقتصادی، تورم، بیكاری، توزیع درآمد و فقر می‌پردازد كه به عنوان شاخص‌های عملكردی اقتصاد معرفی می‌شوند.
