اخبار الطوال
ابوحنیفهاحمدبنداود دینوری
«اخبار الطوال» نوشته ابوحنیفهاحمدبنداود دینوری، اثری تاریخی است که به بررسی وقایع تاریخی از آغاز آفرینش تا دوران عباسیان می‌پردازد.
این کتاب یکی از منابع مهم در تاریخ‌نگاری اسلامی به شمار می‌رود و شامل شرح حوادث سیاسی، اجتماعی و جنگ‌های مهم تاریخ اسلام و ایران است. دینوری در این اثر سعی کرده تا با روایت‌های مستند و استفاده از منابع متعدد، تصویری جامع از تاریخ ارائه دهد.
درباره نویسنده:
ابوحنیفهاحمدبنداود دینوری (وفات ۲۸۲ هجری قمری) دانشمند، مورخ، جغرافیدان و گیاه‌شناس ایرانی بود. او کتاب‌های مهمی مانند «الأخبار الطوال» در تاریخ و «النبات» در گیاه‌شناسی را نوشت. دینوری به دلیل دیدگاه جامعش در علوم مختلف، از چهره‌های برجسته دوران خود به شمار می‌رود.
ویژگی‌های کتاب:
- ترکیب تاریخ ایران پیش از اسلام با تاریخ اسلامی
- تمرکز بر وقایع جنگی و تحولات سیاسی
- استناد به منابع شفاهی و مکتوب
محتوای کتاب:
این کتاب تاریخ جهان را از ابتدا، شامل پادشاهان کهن ایران، ظهور اسلام، فتوحات اسلامی و وقایع مهم دوران عباسیان روایت می‌کند. دینوری در این اثر به جنگ‌ها، کشمکش‌های سیاسی و اجتماعی و روابط میان ملت‌ها پرداخته است. او به‌ویژه بر تاریخ ایران پیش از اسلام و تأثیر آن بر تمدن اسلامی تأکید دارد و نقش ایرانیان را در تحولات بعدی بررسی می‌کند.
مخاطبان کتاب:
این کتاب مناسب پژوهشگران تاریخ اسلام و ایران، دانشجویان رشته تاریخ و علاقه‌مندان به تاریخ‌نگاری اسلامی است. همچنین برای کسانی که به سبک تاریخ‌نگاری در سده‌های اولیه اسلامی علاقه دارند، منبعی ارزشمند محسوب می‌شود.
درمجموع، «اخبار الطوال» یکی از منابع مهم برای مطالعه تاریخ ایران و اسلام است. شیوه روایت دینوری، ترکیب تاریخ اساطیری و واقعی، و توجه او به جزئیات جنگ‌ها و سیاست‌ها، این اثر را از دیگر آثار تاریخی متمایز می‌کند. با این حال، ازآنجاکه دینوری بیشتر به حوادث سیاسی و نظامی توجه داشته، ابعاد اجتماعی و فرهنگی کمتر در کتاب او دیده می‌شود. بااین‌وجود، این کتاب همچنان یکی از منابع معتبر در تاریخ‌نگاری اسلامی و ایرانی به شمار می‌رود.