«مسئله شرق: قدرت‌های بزرگ و فروپاشی امپراتوری عثمانی ۱۷۷۴-۱۹۲۳»
الکساندر لئون مک‌فی
کتاب «مسئله شرق: قدرت‌های بزرگ و فروپاشی امپراتوری عثمانی ۱۷۷۴-۱۹۲۳» نوشتهٔ الکساندر لئون مک‌فی، تاریخ‌نگار بریتانیایی، به بررسی جامع و تحلیلی روابط امپراتوری عثمانی با قدرت‌های اروپایی از قرن هجدهم تا اوایل قرن بیستم می‌پردازد.
این کتاب در سال ۱۹۹۶ به زبان انگلیسی منتشر شد و در سال ۱۴۰۲ توسط زهره هدایتی بیدهندی به فارسی ترجمه و توسط نشر نی منتشر گردید.
درباره نویسنده:
الکساندر لئون مک‌فی، مورخی برجسته با تمرکز بر تاریخ اروپا و امپراتوری عثمانی بوده‌اند. از دیگر آثار وی می‌توان به «شرق شناسی» اشاره کرد.
ویژگی های کتاب:
- تحلیل جامع و دقیق: مک‌فی با استفاده از منابع و اسناد معتبر، به تحلیل دقیق و جامع رویدادهای مربوط به فروپاشی امپراتوری عثمانی می‌پردازد.
- تمرکز بر نقش قدرت‌های بزرگ: کتاب به طور ویژه به نقش قدرت‌های بزرگ اروپایی در این فرآیند و رقابت‌های آن‌ها برای کسب منافع در منطقه می‌پردازد.
- بررسی ابعاد مختلف: مک‌فی ابعاد مختلف مسئله شرق، از جمله سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
- ساختار منظم و دسته‌بندی مناسب: کتاب از ساختاری منظم و دسته‌بندی مناسب برخوردار است که فهم مطالب را برای خواننده آسان می‌کند.
محتوای کتاب:
مک‌فی در این کتاب به رویدادها و عواملی می‌پردازد که منجر به فروپاشی امپراتوری عثمانی و تأسیس جمهوری ترکیه شدند. از جمله این عوامل می‌توان به شکست‌های نظامی و سیاسی عثمانی در برابر روسیه و ایران، ظهور جنبش‌های استقلال‌طلب در میان اقوام تحت سلطهٔ عثمانی مانند یونان و مصر، رقابت قدرت‌های بزرگ اروپایی نظیر بریتانیا، فرانسه و آلمان برای گسترش نفوذ در منطقه، تحولات فرهنگی و اجتماعی داخلی، شرکت عثمانی در جنگ جهانی اول و نهایتاً انقلاب ملی ترکیه به رهبری مصطفی کمال آتاتورک اشاره کرد.
مخاطبان کتاب:
- علاقه‌مندان به تاریخ اروپا و امپراتوری عثمانی
- دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های تاریخ و علوم سیاسی
- تحلیلگران و کارشناسان مسائل بین‌المللی
- عموم افرادی که به دنبال درک عمیق‌تر از تحولات تاریخی منطقه هستند
درمجموع، کتاب «مسئله شرق» اثری ارزشمند و خواندنی است که به خواننده کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از یکی از مهم‌ترین تحولات تاریخ اروپا و خاورمیانه به دست آورد. مک‌فی با تحلیل دقیق و جامع خود، تصویری روشن از دوران فروپاشی امپراتوری عثمانی و نقش قدرت‌های بزرگ اروپایی در این فرآیند ارائه می‌دهد.