ارثیه ایرانی
اکبر رادی
«ارثیه ایرانی» نمایشنامه‌ای نوشته اکبر رادی است که در سال ۱۳۴۶ منتشر شد. این نمایشنامه یکی از مهم‌ترین آثار ادبیات نمایشی ایران در دهه ۴۰ محسوب می‌شود.
درباره نویسنده:
اکبر رادی، نمایشنامه‌نویس و داستان‌نویس معاصر ایرانی، در ۱۰ مهر ۱۳۱۸ در رشت متولد شد. او یکی از مهم‌ترین نمایشنامه‌نویسان تاریخ زبان فارسی به‌شمار می‌رود. رادی با اتخاذ سبکی نوین در نوشتن نمایشنامه، تأثیر عمیقی بر روی صنعت تئاتر ایران گذاشت و لقب «پدر نمایشنامه‌نویسی نوین ایران» را به خود اختصاص داد. از جمله آثار برجسته او می‌توان به «آهسته با گل سرخ»، «شب روی سنگفرش خیس» و «باغ شب‌نما» اشاره کرد. اکبر رادی در ۵ دی ۱۳۸۶ در تهران درگذشت.
ویژگی‌های کتاب:
- محتوا و درون‌مایه: اکبر رادی در این نمایشنامه تلاش می‌کند تا رویکردهای افراد در برخورد با تجدد را نشان دهد.او در این اثر، عدم تطبیق طبقات و عدم تطبیق فرهنگ و مسئلهٔ آستانهٔ تحمل و ظرفیت انسان‌ها را بازنمایی می‌کند.
- سبک نگارش: اکبر رادی نثری قوی و روان دارد که سرشار از مایه‌های فرهنگ عامه است.
محتوای کتاب:
در نمایشنامهٔ «ارثیهٔ ایرانی» حادثه یا فعل‌وانفعالات ویژه‌ای رخ نمی‌دهد، بلکه این نمایشنامه نمایانگر زندگی ساده و معمولی آدم‌های عادی و حالات درونی آن‌ها است.داستان این نمایشنامه در مورد یک خانواده ایرانی است که در حال دست و پنجه نرم کردن با تغییرات اجتماعی و فرهنگی در حال وقوع در ایران است.این نمایشنامه به مسائل مختلفی از جمله روابط خانوادگی، سنت و مدرنیته، و طبقات اجتماعی می‌پردازد.
بخشی از متن کتاب:
«جلیل: خانم‌ها، آقایون! من یکی از آدمای بازی هستم. و ــ قبل از شروع نمایش، مأمورم اشاره به چند نکته‌ای بکنم که توضیحش حتما لازمه. البته توضیحات من برای این نیس که نمایش مسأله پیچیده و مشکلی رو طرح می‌کنه. برعکس، نمایش ما از خیلی جهات یه واقعه معمولیه، که نه حوادث مهم و گیج‌کننده‌ای داره، نه حرفای عجیب و سرسام‌آوری. با وجود این، باید اضافه کنم که ــ یه چیزی مث رگه‌های رو مرمر تو این نمایش هست که به دیدنش می‌ارزه؛ اونم حقیقتیه که از پا آویزونش کرده‌ن. به همین دلیل، ماجرای ما وجود خارجی داره. آدما آشنان. مردمی که تو خیابون راه می‌رن، به بنگاه‌ها مراجعه می‌کنن، تو جمع هوای همو دارن و یحتمل که همین حالا تو سالن نشسته باشن. خیلی نظیف، خیلی موقر، خیلی مهربان... به‌هرحال، من در این‌جا وظیفه دیگه‌ای هم دارم؛ اونم اینه که شمارو با محیط نمایش‌مون آشنا کنم.»
در مجموع، «ارثیه ایرانی» یکی از آثار مهم اکبر رادی است که به خوبی توانسته است مسائل اجتماعی و فرهنگی ایران در دههٔ ۱۳۴۰ را به تصویر بکشد. این نمایشنامه با شخصیت‌پردازی قوی و نثر روان خود، مخاطب را به تفکر در مورد مسائل مختلف جامعه وامی‌دارد.