تاریخ آتروپاتن (آذربایجان باستان)
اقرار علی‌یف
کتاب تاریخ آتروپاتن (آذربایجان باستان) نوشته اقرار علی‌یف، پژوهشی جامع درباره تاریخ منطقه آتروپاتن (آتروپاتکان یا آذربایجان باستان) از دوران کهن تا سده‌های اولیه میلادی است. این کتاب با نگاهی مستند و علمی، به بررسی رویدادهای تاریخی، تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی این منطقه می‌پردازد .
درباره نویسنده:
اقرار علی‌اف ، مورخ اهل شوروی و جمهوری آذربایجان بود. او در ۱۴ مارس ۱۹۲۴ در باکو متولد شد و در ۱۱ ژوئن ۲۰۰۴ در همان شهر درگذشت. علی‌اف مؤلف بیش از ۱۶۰ مقاله و کتاب است که بیشتر آنها به ماد و امپراتوری ماد و آتروپاتن اختصاص دارد. او از دانشمندان ترک زبان جمهوری آذربایجان بود که بر ایرانی زبان بودن ماد و آتروپاتن اعتقاد داشت.
ویژگی‌های کتاب:
- مبنای تاریخی و پژوهشی: کتاب بر اساس اسناد تاریخی، متون کهن، یافته‌های باستان‌شناسی و پژوهش‌های تاریخی نگاشته شده است.
- بیان ساده و مستند: با وجود محتوای تخصصی، کتاب از زبانی نسبتا روان استفاده کرده و به خواننده امکان می‌دهد به‌خوبی با تاریخ منطقه آشنا شود.
محتوای کتاب:
آتروپاتن، نام یونانی پادشاهی‌ای است که در اواخر قرن چهارم پیش از میلاد در آذربایجان، کردستان ایران و بخش‌هایی از جمهوری آذربایجان کنونی شکل گرفت و بیش از سیصد سال دوام آورد. این پادشاهی، کشوری ثروتمند و قدرتمند بود که در آن کشاورزی، دامپروری و تجارت رونق بسیاری داشت و شهرنشینی در شهرهای آباد آن گسترش یافته بود. آتروپاتن استقلال خود را در دوران حکومت مقدونی‌ها و سلوکیان در شرق حفظ کرد.
پادشاهان آتروپاتن در جنگ با همسایگان خود هم پیروز و هم شکست خورده بودند، اما در برابر مهاجمان خارجی با تمام توان مقاومت می‌کردند. آنها با کشورهای دور و نزدیک ارتباط برقرار می‌کردند و از طریق ازدواج با شاهزادگان یونانی مقدونی، پارتی، سریانی و ارمنی، روابط خویشاوندی ایجاد می‌کردند. پادشاهان آتروپاتن در روم و مصر نیز مورد احترام بودند. تأثیر آتروپاتن و ساکنانش بر همسایگانشان بسیار چشمگیر بود. دوره آتروپاتن، مرحله‌ای مهم در تاریخ آذربایجان به شمار می‌آید.
مخاطبان کتاب:
- تاریخ‌دوستان و پژوهشگران علاقه‌مند به تاریخ ایران باستان و آذربایجان.
- دانشجویان رشته‌های تاریخ، باستان‌شناسی و مطالعات ایران‌شناسی.
- افرادی که به شناخت هویت تاریخی و تحولات منطقه آذربایجان علاقه دارند.
- علاقه‌مندان به پژوهش‌های تطبیقی در مورد مادها، هخامنشیان و تأثیر آنها بر منطقه آتروپاتن.
در مجموع، کتاب تاریخ آتروپاتن (آذربایجان باستان) اثری ارزشمند در حوزه پژوهش‌های تاریخی ایران است که با استفاده از منابع مستند، تصویری روشن از گذشته این منطقه ارائه می‌دهد. مطالعه این اثر برای هر فرد علاقه‌مند به تاریخ ایران و شناخت بهتر پیشینه مناطق مختلف کشور توصیه می‌شود.