مقصر کیست؟
الکساندر هرتسن
"مقصر کیست؟" یکی از آثار شاخص ادبیات روسیه در قرن نوزدهم است که توسط فیلسوف و نویسنده انقلابی، الکساندر هرتسن، نگاشته شده است. این رمان با زبانی شیوا و طنزآمیز به نقد نابرابریهای اجتماعی در روسیه آن دوران و انحطاط اخلاقی طبقه اشراف میپردازد.
درباره نویسنده:
الکساندر ایوانوویچ هرتسن (۱۸۱۲-۱۸۷۰) نویسنده، متفکر و انقلابی روسی بود که به عنوان یکی از پیشگامان سوسیالیسم روسی شناخته میشود. او در خانوادهای اشرافی به دنیا آمد و در جوانی به ایدههای آزادیخواهانه و عدالت اجتماعی گرایش یافت. هرتسن به دلیل انتقاد از حکومت تزاری و دفاع از حقوق دهقانان و آزادی بیان، به یک تبعیدی سیاسی تبدیل شد. او مجله مشهور «کولاک زنگها» (The Bell) را در خارج از روسیه منتشر کرد که تأثیر زیادی بر جنبشهای انقلابی داشت. آثار او از جمله زاغچهٔ دزد و دکتر کروپوف ترکیبی از تحلیلهای فلسفی، سیاسی و ادبی هستند که هنوز الهامبخش روشنفکران و فعالان اجتماعی است.
ویژگیهای کتاب:
- نقد اجتماعی: هرتسن در این رمان، به نقد تند و تیز نظام اجتماعی روسیه میپردازد و نابرابریها، فساد و بیعدالتی را به تصویر میکشد.
- کاوش در روانشناسی شخصیتها: نویسنده با دقت به بررسی روانشناسی شخصیتهای خود میپردازد و درگیریهای درونی آنها را به تصویر میکشد.
- تأثیر بر ادبیات روسیه: "مقصر کیست؟" تأثیر بسزایی بر ادبیات روسیه گذاشت و بسیاری از نویسندگان پس از هرتسن، به بررسی موضوعات مشابه پرداختند.
محتوای کتاب:
رمان «مقصر کیست؟» را میتوان به دو بخش عمده تقسیم کرد. بخش نخست عمدتاً به انتقاد از نظام فئودالی و رعیتداری میپردازد. اما در بخش دوم، با ورود ولادیمیر بلتوف به داستان، تمرکز روایت تغییر میکند و این بار شرایطی مورد انتقاد قرار میگیرد که جوانان پرانرژی و با انگیزه را ناامید کرده و آنان را به افرادی بیکار و منفعل تبدیل میکند. بلتوف، همچون شخصیتهایی چون یوگنی آنیگین و پچورین، به عنوان یک "آدم اضافی" در ادبیات روسیه شناخته میشود؛ فردی جوان، باهوش و پرشور که به دلیل محدودیتهای اجتماعی، محکوم به زندگی بیحاصل است.
در مجموع، اگر به ادبیات کلاسیک روسیه، نقد اجتماعی و روانشناسی شخصیتها علاقهمند هستید، خواندن "مقصر کیست؟" تجربه لذتبخشی خواهد بود. این رمان به شما کمک میکند تا درک عمیقتری از جامعه روسیه در قرن نوزدهم و چالشهای آن دوران پیدا کنید.