«مقالات کانتی»
غلامعلی حداد عادل
کتاب «مقالات کانتی» مجموعه‌ای است از چهارده مقاله فلسفی از دکتر غلامعلی حداد عادل که در سال ۱۳۹۲ نشر هرمس آن را به چاپ رسانده. این کتاب به بررسی آرا و اندیشه‌های ایمانوئل کانت، فیلسوف برجسته آلمانی قرن هجدهم، می‌پردازد و تلاش دارد تا دیدگاه‌های او را در زمینه‌های مختلف فلسفی، از جمله معرفت‌شناسی، متافیزیک، اخلاق و دین، به خوانندگان معرفی کند.
کتاب «مقالات کانتی» از دکتر غلامعلی حداد عادل، مجموعه‌ای از چهارده مقاله فلسفی است که به بررسی آرا و اندیشه‌های ایمانوئل کانت، فیلسوف برجسته آلمانی قرن هجدهم، می‌پردازد. دکتر حداد عادل در این کتاب با زبانی ساده و روان، مفاهیم پیچیده فلسفی کانت را برای عموم علاقه‌مندان به فلسفه شرح می‌دهد.
این مقالات به موضوعات متنوعی از جمله زندگی کانت، نظریه معرفت، علل گرایش به مطالعات کانتی در ایران، دیدگاه کانت درباره متافیزیک، عقل، اختیار، زمان، تأثیر کانت بر تفکر دینی غرب و انقلاب کوپرنیکی کانت می‌پردازند.
این کتاب منبعی ارزشمند برای دانشجویان فلسفه، پژوهشگران و علاقه‌مندانی است که قصد دارند با اندیشه‌های کانت آشنا شوند و درک عمیق‌تری از فلسفه او به دست آورند. همچنین، برای کسانی که به تاریخ فلسفه و فلسفه غرب علاقه دارند نیز مفید است.
درباره نویسنده:
غلامعلی حداد عادل، معروف به غلامعلی مشهد محمدعلی حداد، در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۲۴ در تهران به دنیا آمد. او دوران کودکی را در منطقه «پای خط» گذراند و تحصیلات ابتدایی را در مدرسه عمومی بندار رازی دنبال کرد. سپس در دبیرستان علوی زیر نظر علامه کرباسچیان تحصیل کرد و در سال ۱۳۴۲ فارغ‌التحصیل شد. حداد عادل در سال‌های ۱۳۴۵ و ۱۳۴۷، لیسانس و فوق لیسانس فیزیک را از دانشگاه‌های تهران و پهلوی دریافت کرد و سپس به تدریس در دانشگاه‌ها پرداخت. در سال ۱۳۵۱ کارشناسی ارشد فلسفه را از دانشگاه تهران گرفت و در سال ۱۳۵۳ دوره دکتری فلسفه را به پایان رساند. او در این مدت نزد دکتر سیدحسین نصر تحصیل کرد و به تدریس فلسفه و تاریخ علم در دانشگاه صنعتی شریف پرداخت.
در سال ۱۳۶۴، او از پایان‌نامه دکتری خود با عنوان «نظر کانت درباره مابعدالطبیعه» دفاع کرد و از آن زمان به تدریس فلسفه غرب در دانشگاه تهران ادامه داده است.
ویژگی‌های کتاب:
از جمله ویژگی‌های برجسته این کتاب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جامعیت: نویسنده در تلاش است تا با بررسی جوانب مختلف اندیشه کانت تصویری کامل از فلسفه او ارائه دهد.
- تحلیل عمیق: نویسنده با تحلیل و تفسیر اندیشه‌های کانت و نیز دقت و وسواس در آن در تلاش است تا نکات کلیدی و مهم فلسفه او را برجسته کند.
- ارائه دیدگاه‌های نو: در برخی از مقالات این کتاب، نویسنده با ارائه دیدگاه‌های نو و بدیع در مورد فلسفه کانت، به غنای بحث افزوده است.
محتوای کتاب:
بدون شک، تأثیر ایمانوئل کانت، فیلسوف برجسته آلمانی، بر فلسفه غرب انکارناپذیر است. چه کسی با آرا و اندیشه‌های او موافق باشد و چه مخالف، نمی‌تواند منکر تأثیر عمیق و گسترده‌ای باشد که کانت بر تفکر فلسفی پس از خود گذاشته است.
کتاب «مقالات کانتی» مجموعه‌ای است شامل چهارده مقاله فلسفی به قلم دکتر غلامعلی حداد عادل. این مقالات، که به جز مقدمه کتاب، همگی به بررسی ابعاد گوناگون فلسفه کانت می‌پردازند، می‌توانند برای دانشجویان فلسفه، به ویژه دانشجویان دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری، بسیار مفید و راهگشا باشند.
میدان موضوعات مورد بحث در این مقالات عمدتاً به مباحث کانت در «حسیات استعلایی» و بخش نخست از «آموزه استعلایی عناصر» یعنی «تحلیل استعلایی» در کتاب «نقد عقل محض» محدود می‌شود و مباحث بخش دوم، یعنی «جدل استعلایی»، را در بر نمی‌گیرد.
هدف از انتشار این مجموعه، چنانکه نویسنده نیز اشاره کرده است، صرفاً دفاع از فلسفه کانت یا تبلیغ آن نیست. بلکه هدف اصلی، ایجاد فرصتی برای خوانندگان است تا با اندیشه‌های این فیلسوف بزرگ آشنا شوند و در عمق مسائلی که ذهن او را به خود مشغول داشته است، به تفکر و تعمق بپردازند.
به عبارت دیگر، این کتاب دعوتی است به اندیشیدن در باب پرسش‌های بنیادینی که کانت در فلسفه خود مطرح کرده و کوشیده است تا به آنها پاسخ دهد. پرسش‌هایی از قبیل ماهیت معرفت، ساختار ذهن، حدود عقل، و نسبت انسان با جهان.
مخاطبان کتاب:
- دانشجویان فلسفه
- پژوهشگران فلسفه
- علاقه‌مندان به فلسفه
- علاقه‌مندان به تاریخ فلسفه
- اساتید فلسفه
درمجموع، کتاب «مقالات کانتی» منبعی ارزشمند برای دانشجویان و پژوهشگران فلسفه است تا با آرا و اندیشه‌های کانت آشنا شوند و به درک عمیق‌تری از فلسفه او دست یابند. همچنین، این کتاب می‌تواند برای عموم علاقه‌مندان به فلسفه و تاریخ اندیشه نیز مفید باشد.