دیروز دانش
غلامعلی حداد عادل
کتاب «دیروز دانش؛ چهارده مقاله در تاریخ علم» مجموعه‌ای است که در آن چهارده مقاله با موضوع تاریخ علم گردآوری شده‌اند. این مقالات در طول پنجاه سال به نگارش درآمده و موضوعات متنوعی را در بر می‌گیرند، از کلیات تاریخ علم گرفته تا تاریخ علوم یونانی و علم در دوره اسلامی و ایران.
این کتاب با زبانی ساده و روان، مسائل پیچیده فرهنگی و فلسفی را برای مخاطبان عادی قابل فهم می‌کند. نویسنده تلاش کرده است تا با ترکیبی از تاریخ، فلسفه و تحلیل‌های اجتماعی، تحولات نظام آموزشی و فرهنگی ایران را در طول تاریخ بررسی کند.
در مورد این کتاب دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. برخی منتقدان، تحلیل‌های ارائه‌شده در کتاب را دقیق و رویکردهای پیشنهادی برای بهبود نظام آموزشی ایران را نوآورانه می‌دانند. در مقابل، برخی دیگر معتقدند که کتاب در مواردی به جنبه‌های ایدئولوژیک گرایش پیدا کرده و از شفافیت علمی فاصله گرفته است.
درباره نویسنده:
غلامعلی حداد عادل، معروف به غلامعلی مشهد محمدعلی حداد، در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۲۴ در تهران به دنیا آمد. او دوران کودکی را در منطقه «پای خط» گذراند و تحصیلات ابتدایی را در مدرسه عمومی بندار رازی دنبال کرد. سپس در دبیرستان علوی زیر نظر علامه کرباسچیان تحصیل کرد و در سال ۱۳۴۲ فارغ‌التحصیل شد. حداد عادل در سال‌های ۱۳۴۵ و ۱۳۴۷، لیسانس و فوق لیسانس فیزیک را از دانشگاه‌های تهران و پهلوی دریافت کرد و سپس به تدریس در دانشگاه‌ها پرداخت. در سال ۱۳۵۱ کارشناسی ارشد فلسفه را از دانشگاه تهران گرفت و در سال ۱۳۵۳ دوره دکتری فلسفه را به پایان رساند. او در این مدت نزد دکتر سیدحسین نصر تحصیل کرد و به تدریس فلسفه و تاریخ علم در دانشگاه صنعتی شریف پرداخت.
در سال ۱۳۶۴، او از پایان‌نامه دکتری خود با عنوان «نظر کانت درباره مابعدالطبیعه» دفاع کرد و از آن زمان به تدریس فلسفه غرب در دانشگاه تهران ادامه داده است.
ویژگی‌های کتاب:
- تحلیل تاریخی و فرهنگی عمیق
- نقد نظام آموزشی
- ترکیب فلسفه و آموزش
- زبان ساده و قابل فهم
- نگاه انتقادی به غرب و فرهنگ‌های وارداتی
- پیشنهادهای عملی و راه‌حل‌ها
محتوای کتاب:
کتاب «دیروز دانش؛ چهارده مقاله در تاریخ علم» مجموعه‌ای است ارزشمند از چهارده مقاله که در طول حدود پنجاه سال توسط نویسندگان مختلف به رشته تحریر درآمده‌اند. این مقالات به بررسی و تحلیل تاریخ علم می‌پردازند و موضوعات متنوعی را در بر می‌گیرند.
محتوای مقالات:
- کلیات تاریخ علم: مقالاتی که به مباحث عمومی و نظری در تاریخ علم می‌پردازند.
- تاریخ علم به طور کلی: مقالاتی که به بررسی سیر تحول علم در طول تاریخ می‌پردازند.
- تاریخ علوم یونانی: مقالاتی که به بررسی تاریخ علوم در یونان باستان، به ویژه طب و نجوم، می‌پردازند.
- علم در دوره اسلامی و در ایران: مقالاتی که به بررسی نقش مسلمانان و ایرانیان در توسعه علم در دوره اسلامی می‌پردازند.
- نجوم کوپرنیکی: مقالاتی که به بررسی نظریه نجومی کوپرنیک و تاثیر آن بر علم می‌پردازند.
مخاطبان کتاب:
- دانشجویان و پژوهشگران علوم انسانی
- اساتید و معلمان
- فرهیختگان و نخبگان فرهنگی
- علاقمندان به تاریخ و تحولات فرهنگی ایران
- عموم مردم با علاقه به مباحث فرهنگی و آموزشی
درمجموع، کتاب «دیروز دانش» از جمله آثار مهم در نقد نظام آموزشی و فرهنگی ایران است که نه‌تنها به تحلیل مسائل آموزشی می‌پردازد، بلکه ابعاد فرهنگی و فلسفی این موضوعات را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. برای افرادی که به مباحث فرهنگی، فلسفی و آموزشی علاقه‌مندند، این کتاب به‌عنوان منبعی ارزشمند شناخته می‌شود.