فلسفهی صورتهای سمبلیک؛ جلد دوم: اندیشۀ اسطورهای
ارنست کاسیرر
کتاب «فلسفهی صورتهای سمبلیک؛ جلد دوم: اندیشهی اسطورهای» نوشتهی ارنست کاسیرر و ترجمهی یدالله موقن، یکی از آثار برجستهی فلسفی در قرن بیستم است که به بررسی نقش اسطوره در شکلگیری اندیشهی انسانی میپردازد. این اثر توسط انتشارات هرمس منتشر شده و تاکنون به چاپ هشتم رسیده است.
درباره نویسنده:
ارنست کاسیرر فیلسوف نوکانتی آلمانی (۱۸۷۴–۱۹۴۵) بود که در حوزهی فلسفهی فرهنگ و تاریخ اندیشه فعالیت میکرد. او شاگرد گئورگ زیمل و هرمان کوهن بود و از استادان فیلسوفانی چون لئو اشتراوس و هانری کربن بهشمار میرفت. کاسیرر با تأکید بر نقش نمادها در تفکر انسانی، مفهوم «صورتهای سمبلیک» را مطرح کرد که شامل زبان، اسطوره، هنر و علم میشود.
ویژگیهای کتاب:
● تحلیل میانرشتهای
این اثر فلسفه را با زبانشناسی، انسانشناسی، اسطورهشناسی و روانشناسی ترکیب میکند. کاسیرر نشان میدهد اسطوره فقط روایت نیست، بلکه شکلی از اندیشیدن و شناخت جهان است.
● نگاه فرایندمحور به مفاهیم بنیادین
کاسیرر مفاهیمی مانند علیت، زمان، من و روح را «دادهشده» فرض نمیکند، بلکه آنها را نتیجهی فرایند تاریخی و فرهنگی شکلگیری اندیشهی بشر میداند.
● جایگاه اسطوره بهعنوان زبان اولیهی تفکر
او اسطوره را نه پدیدهای ابتدایی یا صرفاً خرافی، بلکه اولین صورت سمبلیک فهم انسان از جهان معرفی میکند که پایهگذار زبان، دین و هنر است.
● پیوند زبان و اسطوره
کاسیرر نقش تعیینکنندهی زبان در ساخت و انتقال اسطورهها را بررسی میکند و آن را ابزار شکلدهی به تجربه و اندیشه میداند.
● نگارش نظاممند و فلسفی
زبان کتاب تخصصی و مبتنی بر دستگاه فکری دقیق و نوکانتی است؛ همین ویژگی آن را برای مخاطبان حرفهایتر ارزشمند و چالشبرانگیز میسازد.
محتوای کتاب:
این کتاب، جلد دوم از مجموعهی «فلسفهی صورتهای سمبلیک» است که به بررسی «اندیشهی اسطورهای» میپردازد. کاسیرر در این اثر نشان میدهد که مفاهیمی مانند سوژه، ابژه، علیت، فضا، زمان، عدد، من و روح بهتدریج و در طی هزاران سال تلاش فکری بشر شکل گرفتهاند. او تأکید میکند که در یونان، لوگوس (منطق، تفکر عقلانی) از میتوس (اسطوره) سربرمیکشد و محور بحث کتاب تقابل میتوس با لوگوس است.
مخاطبان کتاب:
این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حوزههای فلسفه، انسانشناسی، مطالعات فرهنگی، اسطورهشناسی و تاریخ اندیشه مناسب است. همچنین، علاقهمندان به تحلیلهای عمیق دربارهی نقش اسطوره در تفکر انسانی و تحول مفاهیم بنیادین میتوانند از این اثر بهرهمند شوند.
«فلسفهی صورتهای سمبلیک؛ جلد دوم: اندیشهی اسطورهای» اثری است که با تحلیل دقیق نقش اسطوره در شکلگیری اندیشهی انسانی، نشان میدهد که چگونه مفاهیم بنیادین بهتدریج و از طریق فرآیندهای فرهنگی و زبانی شکل گرفتهاند. کاسیرر با تأکید بر تقابل میتوس و لوگوس، به بررسی تحول تفکر انسانی از اسطوره به منطق میپردازد. این کتاب منبعی ارزشمند برای درک عمیقتر از فلسفهی فرهنگ و تاریخ اندیشه است.