کارکردهای ذهنی در جوامع عقب‌مانده
لوسین لوی-برول
کتاب «کارکردهای ذهنی در جوامع عقب‌مانده» اثر لوسین لوی-برول، فیلسوف و انسان‌شناس فرانسوی، یکی از آثار بنیادین در حوزهٔ انسان‌شناسی و جامعه‌شناسی است که در سال ۱۹۱۰ میلادی منتشر شد. این کتاب با ترجمهٔ دقیق یدالله موقن توسط انتشارات هرمس به چاپ رسیده و تاکنون به چاپ هفتم رسیده است.
دربارهٔ نویسنده:
لوسین لوی-برول (۱۸۵۷–۱۹۳۹) فیلسوف و انسان‌شناس فرانسوی بود که با پژوهش‌های خود در زمینهٔ تفکر ابتدایی و ذهنیت جوامع غیرغربی، نقش مهمی در تحول نظریه‌های انسان‌شناسی ایفا کرد. او با ارائهٔ نظریهٔ «مشارکت عرفانی» و نقد اصل یگانگی خرد انسانی، مفاهیم جدیدی همچون نسبیت منطقی، نسبیت زمانی و نسبیت فرهنگی را مطرح ساخت.
ویژگی‌های کتاب:
● نقد نظریه یگانگی خرد انسانی: نویسنده با دیدی انتقادی به باور رایج در اندیشه مدرن که عقلانیت انسانی را یکسان و جهان‌شمول می‌داند، می‌نگرد و نشان می‌دهد که ذهن انسان در جوامع مختلف به شیوه‌هایی متفاوت عمل می‌کند.
● مفهوم مشارکت عرفانی: یکی از مفاهیم کلیدی کتاب است که نشان می‌دهد در جوامع به‌اصطلاح «بدوی»، مرز روشنی میان واقعیت و خیال، طبیعت و ماوراءالطبیعه وجود ندارد.
● تحلیل تطبیقی تفکر بدوی و مدرن: کتاب با رویکردی تطبیقی، شباهت‌ها و تفاوت‌های بنیادین بین نظام‌های فکری جوامع سنتی و جوامع مدرن را بررسی می‌کند.
● زبان علمی و پژوهش‌محور: نویسنده با تکیه بر مشاهدات مردم‌نگارانه، گزارش‌های میدانی و اسناد تاریخی، تئوری‌های خود را مستدل و علمی ارائه می‌دهد.
● ترجمه تخصصی و دقیق: ترجمه یدالله موقن با وفاداری به متن اصلی و توضیح مفاهیم دشوار، فهم کتاب را برای مخاطب فارسی‌زبان تسهیل کرده است.
● ساختار منظم و تحلیلی: فصل‌بندی منسجم، تقدم منطقی بحث‌ها و استفاده از مثال‌های عینی باعث شده مطالعه‌ی آن برای پژوهشگران و دانشجویان علوم اجتماعی بسیار سودمند باشد.
محتوای کتاب:
در این اثر، لوی-برول به بررسی تفاوت‌های بنیادین میان تفکر جوامع ابتدایی و جوامع مدرن می‌پردازد. او معتقد است که ذهنیت جوامع ابتدایی بر پایهٔ «مشارکت عرفانی» استوار است، به این معنا که در این جوامع، تمایزی میان واقعیت و ماوراءالطبیعه وجود ندارد و افراد از طریق مشارکت عرفانی با جهان ارتباط برقرار می‌کنند. در مقابل، ذهنیت جوامع مدرن بر پایهٔ منطق و استدلال علمی شکل گرفته است. لوی-برول با این تحلیل، اصل یگانگی خرد انسانی را به چالش می‌کشد و بر نسبیت فرهنگی و منطقی تأکید می‌کند.
مخاطبان:
این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، فلسفه، روان‌شناسی و مطالعات فرهنگی مناسب است. همچنین، افرادی که به تاریخ تفکر و تفاوت‌های فرهنگی میان جوامع علاقه‌مند هستند، می‌توانند از این اثر بهره‌مند شوند.
«کارکردهای ذهنی در جوامع عقب‌مانده» اثری است که با تحلیل عمیق تفاوت‌های تفکر در جوامع مختلف، دیدگاه‌های جدیدی را در زمینهٔ انسان‌شناسی و فلسفهٔ فرهنگ ارائه می‌دهد. این کتاب با ترجمهٔ دقیق یدالله موقن و نشر انتشارات هرمس، منبعی ارزشمند برای درک بهتر ساختارهای ذهنی و فرهنگی جوامع انسانی است.